Warszawa, kolekcja prywatna zakup od artysty

Od początku malarstwo to, niezależnie od faktu czy tematem obrazów były szkicowo potraktowane biegnące sylwetki ludzi, czy też symboliczny pejzaż, wypełnione było przekonaniem o swej suwerenności, poczuciem lekkości, umiłowaniem otwartej przestrzeni oraz ogromną kulturą i znajomością tradycji. (Kliszek J., Ciecierski. Malarstwo/Painting [katalog wystawy], ZPAP 2000) Twórczość Tomasza Ciecierskiego składa się z cykli, które poprzez koncentrację na danym problemie, wyznaczają różnorodne obszary jego intelektualnych rozważań. W latach 70. rozpoczął on serię „Obrazów alogicznych”, charakteryzujących się luźną, szkicową, pozornie niespójną kompozycją. Na białym tle artysta rozsypywał szereg elementów, budując niepokojące układy z figur, schematycznie potraktowanych sylwetek, małych pejzaży, kresek, linii i plam barwnych. Obraz przestawał być obrazem i stawał się ekranem „czegoś innego” – intrygującej artystycznej narracji, badającej różne motywy, zagadnienia i możliwości medium malarskiego. Temat określało malowanie same w sobie, widzenie i niewidzenie, pamiętanie i zapominanie. Prezentowany dyptyk, stworzony w latach 1975-76, powtarza schemat kompozycyjny znany z pozostałych obrazów z serii. Białe płótno ukazuje zróżnicowaną, „alogiczną” kompozycję, zbudowaną z prostych przedmiotów, postaci, krajobrazów i luźnych malarskich notatek, niczym wyjętych z brudnopisu. W kilku miejscach pojawiają się też skreślenia, które stanowią zapis błędów artysty. Ciecierski celowo ich nie korygował, wizualizując i podkreślając cały proces twórczy. „Rzeczywistość, która mnie interesuje, znajduje się na granicy możliwości określenia. Stąd obrazy moje balansują na pograniczu świata rzeczywistego (przedstawiającego) i nierealnego (emocjonalnego). Fascynuje mnie możliwość poruszania pojedynczymi figurami, całymi ich grupami, drobnymi wydarzeniami i scenkami. Możliwość przerzucania z miejsca na miejsce, przekreślania i zamazywania, nadająca im inny sens i nastrój przez zmianę kontekstu pozwala mi czasami zatrzymać moment na granicy rzeczywistości i fikcji” – tłumaczył Ciecierski. Jego „alogiczne” dzieła stanowią skomplikowany, malarski koncept. Są wizualną strukturą ukazującą „alogiczne” rozwiązania, zmieniające się formy i zaskakujące połączenia. Ich kontemplacja może stanowić dla widza zarówno wyzwanie, jak i intelektualną przygodę.

Moi rodzice interesowali się sztuką, w moim domu od podłogi do sufitu wisiały ciekawe rzeczy, dużo malarstwa i grafik. Jako chłopak bardzo lubiłem malować i rysować. Wiedziałem, że będę zdawał na akademię i w nocy, kiedy wszyscy spali, ja pod stołem malowałem i malowałem. – Tomasz Ciecierski (Tomasz Ciecierski: często słucham muzyki podczas pracy, Mazurek słucha, Dwójka Polskie Radio, 30.10.2021) Tomasz Ciecierski należał do grona najwybitniejszych współczesnych malarzy polskich. Przewodnim tematem twórczości artysty była refleksja nad istotą malarstwa. W pracach Ciecierskiego ważną rolę odgrywają elementy rysunku, grafiki, fotografii, które zestawiał on z obrazami. Odchodząc od tradycyjnie pojmowanego malarstwa, tworzył reliefowe kompozycje, które powstawały poprzez łączenie ze sobą samodzielnych obrazów. We wczesnym etapie swojej twórczości artysta nierzadko wykorzystywał rysunek, który w postaci uproszczonej i dynamicznej pojawiał się na płótnie. Jego malarstwo miało wówczas charakter zdecydowanie figuralny. Zmieniło się to dopiero w latach 80., kiedy zrezygnował on z narracyjnego sposobu obrazowania i skupił się na syntetycznym malarstwie pejzażowym, zbliżając się niemal do abstrakcji. Dla Ciecierskiego zasadnicze znaczenie w malarstwie miała forma. Od początku intensywnie jej poszukiwał tworząc obrazy złożone z kilku niezależnych od siebie płócien. W ten sposób w obrębie jednej pracy pojawiało się wiele przedstawień, które według zamysłu artysty miały ukazywać cały proces twórczy oraz sposób myślenia autora. Dzieła o na pozór niespójnej kompozycji przedstawiały charakterystyczne sylwetki ludzkie, zwierzęce lub elementy pejzażu. Prace te niekiedy sprawiać mogą wrażenie luźnych notatek. Ich istotą nie jest jednak treść, lecz sam fakt zaistnienia. „Sztuka tego artysty – rzecz niezwykła w Polsce lat osiemdziesiątych – odnosi się bardziej do świata sztuki niż do rzeczywistości. Ciecierski nie poddał się muzie historii współczesnej ani reporterskim pokusom walki z dniem dzisiejszym i zapasów z brzydotą. Artysta wymyka się w rejony sztuki, tworząc świat bardziej uporządkowany, rytmiczniejszy, czystszy, a przy tym otwarty na sygnały z innych światów. (…) Ciecierski powołuje się na włoskich artystów protorenesansu, dopełniających główną scenę mniejszymi, bocznymi. Największą miłością obdarza dzieła florenckiego mistrza Quattrocento, Paola Uccella, i skoro to już wiemy, łatwiej dopatrzeć się w obrazach Ciecierskiego tradycji batalistycznej. Rytmy, napięcia i energie ‘Bitwy pod San Romano’ Uccella, umowne formy koni, rycerzy i pejzażu nakładają się na siebie i spychają się wzajemnie w przestrzeni. W obrazach Ciecierskiego szeregi nacierających albo cofających się przekreślonych znaków-sylwetek przynoszą batalistyczne reminiscencje wachlarzowo rozwijanych frontonów i maszerujących armii” – pisała o twórczości artysty w kontekście jego znajomości tradycji Agnieszka Morawińska (Morawińska A., Tomasz Ciecierski w Galerii Foksal, „Twórczość” 1986, nr 9, s. 119-121).