Polswissart

Malarstwo Mehoff era jest esencją bogatej symboliki i dekoracyjności polączonych z doskonałym warsztatem wyniesionym z matejkowskiej szkoły. Początkowo w swej twórczości z lat 90 XIX wieku działał w duchu symbolizmu i postimpresjonizmu. Okres dojrzały przypadł na lata 1895 – 1914. Okres ten w twórczości Mehoff era można nazwać modernistycznym, nacechowany jest silnym liryzmem, dekadenckim i zmyslowym nastrojem. Barwa jest intensywna i nasycona a rysunek giętki i pewny. Szczególnie wyraźnie owa niezwykła secesyjność linii połączona z mistrzowską ornamentyką widoczna jest w malarstwie portretowym. Późniejsza twórczość Mehoffera nacechowana jest rozświetleniem palety a kontur podporządkowany został plamie barwnej. Po 1914 roku malarstwo artysty dominują pejzaże afirmujące piękno natury. Kilkadziesiąt lat twórczości to pasmo sukcesów i prestiżowych zamówień. Mehoffer brał udział w licznych wystawach, był wieloktornie nagradzany, m.in. we Lwowie (1894), Paryżu (1900) czy St. Luois (1905). W sztuce portretowej Mehoff er był prawdziwym mistrzem w werystycznym oddawaniu fizjonomicznych rysów modeli. Portrety artysty mają charakter zarówno intymny jak i reprezentacyjny. W oferowanym Portrecie kobiety z 1919 roku brzmi wyraźnie świetność malarska Mehoffera wyrażona dźwięcznością i nasyceniem barw oraz bogatą ornamentyką. Bohaterka obrazu jest usytuowana centralnie na planie głównym. Ujęta popiersiowo, siedzi zwrócona w lewo. Spojrzeniu jej jasnych oczu - melancholijnemu ale pogodnemu – towarzyszy delikatny uśmiech podkreślony zmysłową czerwienią ust. Całą postać atrakcyjnej i modnie ubranej kobiety cechuje niezwykła gracja. Ciemna suknia wykończona u góry stójkową koronką zebrana jest na piersi szpilą z perłą. Tłem jest wnętrze pokoju o wyraźnie zaakcentowanych walorach dekoracyjnych. Finezyjności i zmysłowości całego przedstawienia towarzyszy elegancja i nastrój intymności. Dekoracyjny akcent położył Mehoff er nie tylko w kompozycji tła ale przede wszystkim w postaci kobiety – w rysunku upiętych na karku rudych włosów i koronkowym wykończeniu brzegu sukni. Malarstwo Mehoffera cechowało niezwykłe wyczucie smaku – ornamentalne tło zachwyca ale nie dominuje wizerunku postaci. Prezentowany Portret kobiety śmiało przyrównać można do słynnych obrazów klasy muzealnej – Mlecznej drogi, Autoportretu (1897) czy Portretu żony artysty (1913).
Prace Mehoffera rzadko pojawiają się na rynku sztuki a obrazy tej klasy, co oferowany portret, są prawdziwym białym krukiem. Spuścizna artysty wzbudza ogromne zainteresowanie kolekcjonerów, którzy cenią sobie przede wszystkim rzadko spotykaną klasę malarską cechującą bez wątpienia ouvre tego wielkiego polskiego modernisty i reprezentanta Secesji.

A rzeczywistą prawdą w sztuce jest wierność zamierzonemu celowi, szczerze artystycznemu i świadomość siebie.

– Józef Mehoffer (Mehoffer J., Uwagi o sztuce i jej stosunku do natury, w: „Przegląd Polski”, 1897, t. 4 (124), R. XXXI, s. 28.)

Józef Mehoffer – malarz, rysownik, grafik – był czołowym reprezentantem sztuki Młodej Polski. Urodził się w 1869 roku w Krakowie. Ojciec przedwcześnie go osierocił, pozostawiając tylko pod opieką matki. W okresie studenckim artysta kształcił się na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz równolegle w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. Był uczniem m.in. Jana Matejki. Podczas lat nauki uczestniczył w pracach restauratorskich w Kościele Mariackim w Krakowie, co miało silny wpływ na jego przyszłą twórczość. Zainteresował się wtedy witrażami i dekoracyjnym malarstwem ściennym, odgadując tym przyszłe tendencje w sztuce.

Naukę artystyczną kontynuował w Wiedniu oraz w Paryżu – kolejno w Académie Julian, École Nationale des Arts Décoratifs, a następnie w Académie Colarossi i École Nationale des Beaux-Arts. Dłuższy pobyt we Francji wykorzystał Mehoffer do licznych podróży, m.in. do Włoch, Niemiec i Szwajcarii. W Paryżu artysta dzielił pracownię ze Stanisławem Wyspiańskim, również uczniem Matejki. Obu twórców połączyła przyjaźń, ale i rywalizacja – uczestniczyli bowiem w tych samych konkursach, m.in. na kurtynę Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie w 1891 roku czy na witraże do łacińskiej katedry we Lwowie w 1894 roku. Obaj ostatecznie wypracowali własną, indywidualną stylistykę – Wyspiański stał się prekursorem polskiego ekspresjonizmu zaś Mehoffer stworzył formułę dekoracyjności w oparciu o secesyjną stylistykę.

W Paryżu artysta poznał swoją przyszłą żonę Jadwigę Jankowską, którą wielokrotnie przedstawiał na swoich obrazach. Zasłynął projektami witraży do kolegiaty św. Mikołaja we Fryburgu, a także do wielu świątyń na terenie Polski. Wykonywał monumentalne polichromie zdobiące kaplice kościołów i budynków państwowych. W Katedrze Wawelskiej możemy podziwiać do tej pory wiele jego realizacji. Jest twórcą polichromii kaplicy skarbca katedralnego oraz witraży w nawach.

Artysta aktywnie działał na macierzystej uczelni pełniąc funkcję profesora zwyczajnego i rektora. Był członkiem założycielem Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”, należał do międzynarodowych ugrupowań artystycznych. Malarstwo Mehoffera jest esencją bogatej symboliki i dekoracyjności połączonych z doskonałym warsztatem wyniesionym z matejkowskiej szkoły. Początkowo w swej twórczości z lat 90. działał w duchu symbolizmu i postimpresjonizmu. Okres dojrzały przypadł na lata 1895-1914. Etap ten w twórczości Mehoffera można nazwać modernistycznym, bowiem nacechowany jest silnym liryzmem oraz dekadenckim i zmysłowym nastrojem. Barwa jest intensywna i nasycona, a rysunek giętki i pewny. Jego niezwykła secesyjność linii połączona z mistrzowską ornamentyką szczególnie widoczne są w malarstwie portretowym. Późniejsza twórczość Mehoffera nacechowana jest rozświetleniem palety, a kontur podporządkowany zostaje plamie barwnej. Po 1914 roku w jego dziełach zaczynają dominować pejzaże afirmujące piękno natury. Kilkadziesiąt lat twórczości Mehoffera to pasmo sukcesów i prestiżowych zamówień. Malarz brał udział w licznych wystawach, był wielokrotnie nagradzany, m.in. we Lwowie (1894), Paryżu (1900) czy St. Luois (1905). Pozostawił po sobie obszerny dziennik oraz korespondencję, dzięki którym możemy dowiedzieć się nie tylko jakim był artystą, ale również człowiekiem.