Polswissart

Akt na szarym tle prezentuje powracający w twórczości artysty motyw aktu we wnętrzu czy pejzażu. Przedstawiona modelka uwieczniona jest na kilku jego pracach (por. Półakt młodej dziewczyny, 1957, olej, płótno, 73 x 60 cm, Muzeum Częstochowskie; Aukcja DA Agra-Art z 06.11.2005 Portret fikcyjny, 1958, olej, płótno, 73 x 60 cm ). W ciągu ponad pięćdziesięcioletniej twórczości artystycznej Tymona Niesiołowskiego akt był niezmiennie jednym z głównych tematów jego malarstwa. Forma obrazów zmieniała się w zależności od wpływów, którym artysta ulegał, ale jedno było ponadczasowe – harmonia, ład i dekoracyjność. Z obrazu patrzy na nas młoda dziewczyna, anonimowa modelka, ukazana en face, w półakcie, na tle ceglastego muru, czy też ściany. Oddziela ją od tła widoczny ciemny kontur, podkreślając tym samym perłową karnację skóry. Urzeka widza płynąca z obrazu skromność, może lekkie zawstydzenie, przy jednoczesnym oddaniu całego piękna portretowanej w stonowanej, subtelnej formie. Tło, jakby rozbite na drobniejsze elementy uwypukla delikatność postaci i zmysłowość przedstawienia. Prezentowana praca stanowi niewątpliwie piękny przykład niezwykle ciekawej i różnorodnej twórczości artysty.

Tymon Niesiołowski urodził się 2 października 1882 roku we Lwowie. Ojciec artysty był urzędnikiem w Sejmiku Galicyjskim, z zamiłowania zaś zapalonym ornitologiem z widocznymi umiejętnościami rysunkowymi. To jednak matka, miłośniczka filozofi i literatury wywarła silniejszy wpływ na osobowość artysty. Już w lwowskim gimnazjum artysta zainteresował się plastyką. Dalszą naukę kontynuował w Oddziale Malarstwa Dekoracyjnego lwowskiej Szkoły Przemysłowej. W czasie jego nauki wśród wykładowców byli m.in. Tadeusz Rybkowski. Po uzyskaniu matury w 1900 roku Niesiołowski rozpoczął studia na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Jego pierwszym nauczycielem był Józef Mehoffer. Mehoffer nauczył mnie porządnie rysować. Malowania nauczyć się nie można, ale rysunku uczyć się trzeba koniecznie. Mehofferowi więc zawdzięczam zrozumienie praw warsztatu. Do dziś korzystam z jego rad… – pisał artysta. Doskonalił również swoje umiejętności pod okiem wykładowcy Teodora Axentowicza, ale za swojego mistrza zawsze uznawał Stanisława Wyspiańskiego. Debiut artysty nastąpił w 1903 roku, kiedy to w krakowskim Towarzystwie Artystów Polskich Sztuka zaprezentował trzy rysunki wybrane właśnie przez Wyspiańskiego. W 1905 roku Niesiołowski przeprowadził się do Zakopanego. Wiadomo, że przyjaźnił się wtedy m.in. z Janem Kasprowiczem, Kazimierzem Przerwą – Tetmajerem, Stanisławem Witkiewiczem i jego synem – Ignacym Witkiewiczem. Od tego roku notuje się również silny wpływ jaki na osobowość twórczą artysty wywarł Władysław Ślewiński. To z jego inspiracji zainteresował się syntetyzmem. W latach 1906-1908 artysta związał się z Grupą Pięciu, powstałą w Krakowie w 1905 roku z inicjatywy Leopolda Gottlieba, którą oprócz niego w różnych okresach tworzyli m.in. Vlastmil Hofman, Mieczysław Jakimowicz, Jan Rembowski i Witold Wojtkiewicz. W 1910 roku artysta swe losy twórcze połączył z Towarzystwem Sztuka Podhalańska, a także ze Stowarzyszeniem Kilim, co zaowocowało pięknymi projektami tkanin. W latach 1917 – 1922 należał do Ekspresjonistów Polskich (później Formistów), co skutkowało opowiedzeniem się za uproszczoną formą i rytmem oraz za światłocieniem. W 1926 roku przeprowadził się do Wilna, gdzie objął stanowisko dyrektora Szkoły Rzemiosł Artystycznych, wstąpił też do Wileńskiego Towarzystwa Artystów Plastyków i przeszedł kolejną metamorfozę, skupiając swe zainteresowania na kolorze i miękkim modelunku, wydobywając światło, cienie i głębię. W okresie 1940-1941 artysta pełnił funkcję prezesa Związku Plastyków Wileńskich. Niestety duża część jego dorobku artystycznego została zniszczona w czasie wojny. W 1945 roku artysta zamieszkał w Toruniu. W latach 1946-1960 kierował Katedrą Malarstwa Sztalugowego Sekcji Sztuki na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika. W 1958 roku został członkiem Grupy Toruńskiej. W 1960 roku reprezentował polską sztukę na XXX Biennale w Wenecji. Zmarł w 1965 roku w Toruniu.