Polswissart

W roku 1914 Tadeusz Makowski podejmuje decyzję, która zaważy na kształcie jego późniejszej drogi twórczej. Odchodzi w sposób kategoryczny od kubizmu będącego u szczytu popularności i zwraca się ku studium natury. Był to krok niezwykle heroiczny gdyż łączył się z ryzykiem utraty poparcia nie tylko kolegów malarzy ale przede wszystkim marszandów i kolekcjonerów. Niemniej Makowski, nie bez lęku, zdecydował się porzucić swój dotychczasowy cieszący się sporym uznaniem kubistyczny sposób malowania, w którym za mało było dla niego prawdy. „Być w zgodzie z przekonaniem wewnętrznym i odpowiednio zgodnym przejawianiem swego uczucia i smaku – jest potrzebą życia każdego artysty” notuje w Pamiętniku. Ukojenia nurtujących go dylematów zaczął szukać w malarstwie natury zaczynając wszystko od nowa. „Lubię malować realnie. Materialna strona przedmiotów w obrazie jest jego bogactwem. Pragnę farbami wydobywać życie” pisz e w swym pamiętniku u początku nowej drogi (Pamiętnik, 19 grudnia 1913, s. 126). Częste wizyty w Luwrze i pogłębiona refleksja nad malarstwem Jeana Corota i Gustave’a Couberta tylko utwierdziły Makowskiego w słuszności podjętej decyzji. Pierwsze martwe natury – z kwiatami bądź owocami - zaczęły powstawać w 1915 roku i noszą znamiona wpływu malarstwa Władysława Ślewińskiego, w którego domu na południu Francji schronił się Makowski po wybuchu wojny w 1914 roku. Z czasem zaczęły nabierać coraz bardziej indywidualnego charakteru. Cykl lirycznych w duchu martwych natur uznawany jest przez znawców sztuki Makowskiego za końcową fazę ostatecznego przejścia artysty od kubizmu do realizmu. Oferowana kompozycja ujmuje subtelnym światłem i wysmakowanym kolorem owoców umieszczonych w białym koszyku. Rozświetlona paleta barw nadaje całości niemalże wyczuwalnego ciepła. Oferowana praca posiada nie tylko niewątpliwą wartość artystyczną ale – poprzez przynależność do kluczowego okresu w twórczości Tadeusza Makowskiego – jest również bardzo ciekawą propozycją dla kolekcjonerów.

Warszawa, kolekcja prywatna

Było w nim coś z niewinnego dziecka – jakaś świeżość, niewinność, a jednocześnie to był bardzo wykształcony człowiek.
– Marcel Gromaire

Tadeusz Makowski to jeden z najbardziej rozpoznawalnych polskich malarzy XX wieku. Postawa artystyczna Makowskiego ukształtowała się w początkowym okresie pod wpływem symbolistycznego malarstwa pejzażowego Stanisławskiego, zaś twórczość Mehoff era przekazała mu zrozumienie istoty rysunku jako środka ekspresji i zamiłowanie do dekoracyjnej, secesyjnej stylistyki. Artysta na przełomie 1908 i 1909 r. wyjechał do Paryża, gdzie pozostał do końca życia. Był członkiem Towarzystwa Artystów Polskich w Paryżu. Brał udział w Salonach: Niezależnych, Tuileries, Jesiennym i De L'Oeuvre Unique. Jego zainteresowania scenografią teatralną przejawiły się w wykonywaniu kukiełek dla krakowskiego kabaretu "Zielony Balonik". W Paryżu zafascynowała artystę klasycyzująca, symboliczna sztuka Puvis de Chavannes'a. Około 1911 przejął od Le Fauconniera i kubistów zwartą konstrukcję obrazu i geometryzujące traktowanie form; kształt wydobywał jednak światłocieniowym modelunkiem i obrysowywał wyrazistym konturem. Na jego twórczość silnie wpłynęła podróż do Bretanii oraz postimpresjonistyczna sztuka Ślewińskiego. W 1918 pojawił się w obrazach Makowskiego motyw kluczowy dla jego dalszej twórczości - postać dziecka. Artysta malował wówczas liryczne, naiwne w wyrazie wizerunki dzieci w pastelowych, wysmakowanych tonacjach. Około 1920 powstały inspirowane sztuką Pietera Bruegla St. rozległe pejzaże ożywione sztafażem i utrzymane w zmatowiałej kolorystyce z przewagą brązów i zieleni. Rok 1928 stanowił istotną cezurę w twórczości artysty. Skrystalizował się wówczas jego indywidualny styl obrazowania, niepowtarzalny w kontekście sztuki europejskiej. wykształcił wtedy własny, charakterystyczny i łatwo rozpoznawalny styl łączący echa kubizmu, fascynację sztuką ludową i malarstwa artystów naiwnych. W latach 1929 – 30 Makowski tworzył liczne kompozycje olejne, akwarelowe, rysunkowe z przedstawieniami dzieci. Należą one do dojrzałej i artystycznie wysublimowanej fazy twórczości Makowskiego, w której artysta uprościł kształty, sprowadzając je do trójkątów, walców i stożków, liniom nadał moc i wyrazistość. Prócz malarstwa sztalugowego, akwareli i rysunku Makowski uprawiał techniki graficzne - drzeworyt, akwafortę i litografię. Zajmował się ilustrowaniem książek i projektowaniem okładek; ozdobił drzeworytami wydane w 1925 w Paryżu „Pastorałki” Tytusa Czyżewskiego. Pisał ponadto wiersze, opowiadania i teksty z zakresu teorii sztuki.