Polswissart

Prezentowana praca została namalowana w latach 40 podczas pierwszego pobytu Piotra Potworowskiego w Anglii (1943-1958). Rok po przybyciu do Londynu artysta dostał pracownię w starym wiktoriańskim budynku przy Cunningham Place. Przez pierwsze lata praktycznie nie opuszczał miasta, żyjąc w odosobnieniu i poświęcając cały czas własnej twórczości. W 1945 roku Potworowski poznał Jankiela Adlera, który wprowadził go w londyńskie środowisko artystyczne. Pokłosiem nowych kontaktów stała się pierwsza indywidualna wystawa Potworowskiego w Anglii otwarta w 1946 roku w Redfern Gallery przy Cork Street w Londynie. Wśród 21 obrazów olejnych pokazany został również oferowany akt „Pamela”. Wystawa została przyjęta bardzo entuzjastycznie a spośród przychylnych recenzji warto przytoczyć słowa Erica Newtona, który w „Sunday Times” z 11.I.1946 pisał: „Wymagania Potworowskiego są skromne, ale znalazł on dokładnie wszystko, czego potrzebuje, i dlatego obrazy te całkowicie nas przekonują”. Dalej pisze, że Potworowski posługuje się kolorem na wzór Pierr’a Bonnarda ale robi to „z większą wrażliwością i odwagą niż współcześni mu polscy malarze”. „Pamela” przywodzi na myśl wcześniejsze kompozycje, kiedy to twórczość Potworowskiego rzeczywiście pozostawała pod widocznym wpływem Bonnarda. Obserwujemy tu typowy dla francuskiego artysty wątek intymności i nieokreślonej, ale na pewno bliskiej więzi z modelką. Podobnie jak Bonnard, Potworowski łączy ze sobą w jakiś niezwykły sposób spuściznę impresjonizmu i koloryzmu. Chociaż większą rolę niż u francuskiego mistrza odgrywa u Potworowskiego jednak kolor, a raczej barwna wibracja. Tę właśnie fascynację kolorem, tak widoczną w „Pameli”, odnajdujemy również w pokrewnym obrazie „Odaliska – l’homage a Delacroix” z 1945 roku. Akty Potworowskiego stanowią dużą ciekawostkę na rynku dzieł sztuki. Zdarzają się stosunkowo rzadko i są przykładem wielkiego kunsztu artysty, jego niezwykle ciekawej drogi twórczej, talentu stojącego w równym rzędzie z wielkim światowym malarstwem.

Polska, kolekcja prywatna
Agra-Art: Sunday, June 15, 2014 [Lot 00078]
Agra-Art: Sunday, June 9, 2013 [Lot 00082]
Damien Leclere: Saturday, April 13, 2013 [Lot 00186]

Londyn, Redfern Gallery, wystawa indywidualna, 3-26 stycznia 1946.

Tadeusz Piotr Potworowski, malarz, scenograf, rzeźbiarz i pedagog. Rozpoczął studia u Konrada Krzyżanowskiego w warszawskiej SSP, by po roku przenieśc się do krakowskiej ASP. W 1924 r wraz z członkami "Komitetu Paryskiego", podopiecznymi Józefa Pankiewicza wyjechał do Paryża. Tam obrał jednak własną drogę twórczą, związał swoje poszukiwania z pracownią Fernanda Legera. Do Polski artysta wrócił w 1930 roku. Pierwszą dużą indywidulaną wystawę otworzył w 1938 roku w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie, a potem we Lwowie. Należy podkreślić bardzo zaangażowany udział artysty w walkach zarówno pierwszej wojny światowej, jak i w kampanii wrzesniowej 1939 roku. Za wyjątkową odwagę i męstwo został dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych. Po klęsce wrześniowej wyemigrował przez Szwecję do Anglii, gdzie w 1949 roku został profesorem malarstwa w Bath Academy of Art w Corsham. Do Polski wrócił dopiero w 1958 roku i być może bardzo dobre przyjęcie jego twórczosci w tym okresie przyczyniło się do podjęcia decyzji o pozostaniu w kraju. Pierwsza jego krajowa powojenna wystawa odbyła się w Poznaniu. W 1962 roku, w Muzuem Narodowym w Poznaniu miała miejsce pierwsza indywidulana powojennna wystawa prac artysty, powstałych po powrocie do kraju. Formalnie malarstwo Potworowskiego zaliczane jest często do kapistów, głównie dzięki tym pierwszym doświadczeniom artysty z Komitetem Paryskim. Tak naprawdę jednak twórczość powojenna charakteryzowała się znacznie szerszym polem poszukiwań i wielotorowością. W swoich późniejszych dojrzałych pracach, wprowadzał elementy geometrii, informelu, również malarstwa materii. Zawsze jednak pozostał czasem bardziej, czasem mniej dostrzegalny ale nizemiernie ważny czynnik - harmonia barw – pozostałość idei kapistów.