Polswissart

Twórczość malarską Sempolińskiego zwykło się rozpatrywać w kontekście dwóch zjawisk polskiej sztuki powojennej: etosu pokolenia Arsenału 55 i tradycji koloryzmu. Początkowo jego malarstwo nawiązywało do muzyki. Już w latach 60. artysta zbliżył się ku abstrakcji tworząc obrazy pejzażowo architektonicznie o nietypowej fakturze i kolorystyce. W latach 70. po raz pierwszy pojawiają się w malarstwie artysty dramatyczne wątki egzystencjalne wyrażane przez zmianę w kolorystyce płócien oraz interwencje w jego strukturę. Używane barwy ograniczają się do błękitów, fioletu i szarości. Tematyka podejmowana wówczas przez Sempolińskiego dotyka religii, kultury, filozofi i egzystencji. Prace te, będące śladem głębokich przeżyć i przemyśleń, wpisały się w okres przewartościowań, które nastąpiły w latach 80. Nowa postawa artystyczna oraz intelektualna sprawiła, że Sempoliński stał się autorytetem związanym w trudnych czasach stanu wojennego przede wszystkim z ruchem kultury niezależnej. W latach siedemdziesiątych Jacek Sempoliński często wyjeżdżał do Kazimierza Dolnego. Powstały wtedy cykle „Janowiec”, „Wisła”, „Kamieniołomy”, „Męćmierz”, a także „Św. Jan, Anioł Stróż”. Istotnym zwrotem w relacjach artysty z nadwiślańską miejscowością był styczeń 1979 roku, kiedy – wraz z Wiesławem Juszczakiem – kupił zabytkową chałupę położoną tuż nad brzegiem Wisły w malowniczej jeszcze wtedy wsi Mięćmierz (d. Męćmierz). W tym samym roku zaczął malować cykl „Wisła” często w tytule dopisując właśnie nazwę Męćmierz. Obrazy z tej serii z jednej strony zdradzają typową dla tradycji koloryzmu potrzebę „rozstrzygania obrazu”, z drugiej ogromne napięcie emocjonalne, które objawia się w próbach niszczenia płótna. Ta egzystencjalna tradycja zakorzeniona w studiach filozoficznych przejawiała się w podejmowanych przez artystę rozważaniach nad istotą wiary, źródłami kultury, śmiercią czy sensem egzystencji. Postawa artystyczna Sempolińskiego wywarła znaczący wpływ na jeden z najważniejszych nurtów we współczesnej sztuce polskiej: sztukę krytyczną. Zaskakująca relacja widoczna była zwłaszcza na zrealizowanej przez jednego z inicjatorów tego nurtu, profesora Grzegorza Kowalskiego, wystawie zbudowanej wokół zaproponowanego przez Jacka Sempolińskiego tematu zaczerpniętego z „Króla- Ducha” Juliusza Słowackiego: „Co widzi trupa wyszklona źrenica” (pierwsza edycja wystawy odbyła się w 2001 roku w teatrze Academia, później powtórzono ją między innymi w Narodowej Galerii Sztuki Zachęta).