Polswissart

Myślę, że tak ciężko i wytrwale (…) mogli pracować tylko ludzie zatraceni bez reszty w swoim zawodzie, ludzie, którzy „zaprzedali” swą duszę „diabelskim” praktykom grafitowego tygla z płynnym, płonącym metalem, za garść brązowych okruchów pozostających po cyzelerce szlachetnego tworzywa. – Tadeusz Łopieński

Okruchy brązu. Brązy z warszawskiej firmy „Bracia Łopieńscy” (1862-1994) [katalog wystawy], wyd. Muzeum Sztuki Galeria Księzy Młyn, Łódź 1994, s. 7.

Odlewnia „Bracia Łopieńscy”, dziś „Pracownia Metalowa Sztuki Zdobniczej dawniej Bracia Łopieńscy” to jedna z najstarszych istniejących rodzinnych firm Warszawy założona w 1862 roku przez Jana Łopieńskiego, rzeźbiarza, cyzelera, brązownika i odlewnika. Po śmierci Jana jego dzieło kontynuowali synowie – Grzegorz, Felisk i Ignacy a następnie wnukowie – Tadeusz, Władysław i Zdzisław. Obecnie pracownię prowadzi prawnuczka Jana – Anna.

„Działalność Łopieńskich przyczyniła się wielce do rozwoju polskiej sztuki zdobniczej, artystycznego brązownictwa, cyzelerstwa i odlewnictwa. W okresie swego szczytowego rozwoju ich zakład stawiany był na równi z najlepszymi pracowniami Paryża, Monachium, Florencji czy Rzymu” można przeczytać w katalogu pierwszej dużej wystawy jaką odlewni Braci Łopieńskich poświęciło Muzeum m. st. Warszawy w 1978 roku (Warszawska Firma Brązownicza Bracia Łopieńscy [katalog wystawy], Muzeum Woli – oddział Muzeum m.st. Warszawy, Warszawa 1978, s. nlb.). W rzeczy samej, przez lata działalności odlewnia wykonała dziesiątki pomników, posągów i rzeźb kameralnych oraz tysiące dzieł sztuki ze złota, srebra i brązu. Konkurowali jakością swoich wyrobów z najsłynniejszymi brązownikami francuskimi i wiedeńskimi. Sprzedawali swoje wyroby do Rosji, Niemiec, USA, Kanady, Republiki Południowej Afryki, Wielkiej Brytanii. Firma nagradzana była wielokrotnie medalami na Międzynarodowych Wystawach Sztuki m.in. w Paryżu, Wiedniu, Monachium, Berlinie, Brukseli, Petersburgu, Nowym Yorku, Lwowie i Warszawie. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku pracownia „Bracia Łopieńscy” stworzyła dla najważniejszych urzędów państwowych reprezentacyjne didaskalia. Włączyła się czynnie do prac związanych z przywracaniem świetności budowlom zabytkowym i reprezentacyjnym. Na lata 20-te i 30-te przypadają również prace nad szeregiem rzeźb pomnikowych będących symbolem niezależności i wolności kraju względnie upamiętniających zasłużone dlań jednostki. Wielki dowód patriotyzmu dali właściciele i pracownicy firmy podczas II wojny światowej a szczególnie w 1944 roku, kiedy w dniach powstania warszawskiego zakład Łopieńskich stał się fabryką broni. W suterenie, w sali maszyn dla przerobu piasku formierskiego, zorganizowano — przy czynnej współpracy Zdzisława Łopieńskiego — kokilową odlewnię granatów z cynku, na surowiec wykorzystując blachę z dachów okolicznych domów. Po II wojnie światowej odlewnia przywróciła stolicy jej najważniejsze pomniki utracone podczas wojny – statuę króla Zygmunta III Wazy, pomnik Kopernika, Mickiewicza i Syreny. W 1950 firma została upaństwowiona. Rodzina Łopieńskich nie poddała się i mimo przeciwności w 1956 roku ostatni z braci – Tadeusz uzyskał zgodę na otwarcie małego zakładu, który funkcjonował pod nazwą „Pracowni Metalowej Sztuki Zdobniczej, dawniej „Bracia Łopieńscy”. Obecnie „Pracownią Sztuki Dekoracyjnej dawniej Bracia Łopieńscy” kieruje córka Tadeusza – Anna Łopieńska – Lipczyk wraz z mężem.