Polswissart

Choć Tadeusz Styka prawie całe swoje życie spędził poza Polską, w jego twórczości nie brak śladów melancholii o bardzo polskim zabarwieniu. Pochodził ze znanej rodziny artystów - malarzem byli jego ojciec Jan i brat Adam. Pierwsze lekcje rysunku i malarstwa otrzymał w pracowni swego ojca. Następnie uczył się, od roku 1900, w Paryżu gdzie mieszkał i miał swoją pracownię malarską. W roku 1929 przeprowadził się do Nowego Jorku, nadal jednak zachowując pracownię paryską. Od najmłodszych lat wystawiał swoje prace na Salonach i w galeriach paryskich oraz w Polsce, Kanadzie i Stanach Zjednoczonych. Tadeusz Styka zasłynął jako portrecista. Malował znane osobistości ze świata sztuki, nauki, polityki i z kręgów arystokratycznych, m.in. portretował L. Tołstoja, I. Paderewskiego, M. Maeterlincka, S. D. Roosvelt, Polę Negri, W. Andersa. W jego spuściźnie znajdują się też sceny rodzajowe nawiązujące do licznych podróży i niekiedy kompozycje o tematyce religijnej łączące go w tym względzie z twórczością jego ojca Jana. Do rzadkości natomiast należą pejzaże.

Na zbliżonym do kwadratu płótnie Styka ukazał fragment podgórskiego krajobrazu we wczesno jesiennej aurze. Światło i kolor są dominantami tej nastrojowej, wyciszonej kompozycji. Czuć niemalże pierwsze poranne chłody zwiastujące odejście lata. Liście zmieniają kolory, promienie słońca tracą na intensywności otulając miękkim i miłym dla oka światłem. Styka po mistrzowsku zawarł w tym widoku jesienną melancholię z całym bogactwem jej barw. Szczególnie poruszająca jest perspektywa, którą artysta buduje niuansując natężenie barw i światła. Tworzy w ten sposób odległy plan kompozycji składający się z ledwie dostrzegalnych zalesionych wzgórz, osnutych porannymi siwymi mgłami. Pejzaż malowany jest lekkimi plamami koloru, z wirtuozerią i wielkim wyczuciem chwili. Buduje nastrój melancholii, w typowym dla młodopolskiego malarstwa charakterze. Znać w tej kompozycji nauki pobierane u Jana Styki ale też echa widoków tatrzańskich znanych z wczesnej twórczości Witkacego. Stanisław Witkiewicz w listach do syna gorąco zachęcał go do mierzenia się z pejzażem w przełomowych porach roku: Obrazy się komponują późną jesienią, na mroku – albo wczesną wiosną. Jest to czas rozterki w naturze i dziwnej roboty psychicznej w człowieku. Niewątpliwie, taka wizja nie była też obca Tadeuszowi Styce, a oferowana praca, odznaczająca się niepoślednimi walorami artystycznymi, rzuca światło na całokształt twórczości tego artysty. Pojawienie się na rynku kompozycji z gatunku melancholijnego pejzażu autorstwa Tadeusza Styki niewątpliwie wzbudzi zainteresowanie historyków sztuki i kolekcjonerów malarstwa.  

Veritas - Art Auctioneers, aukcja 30.06.2021, 849