Polswissart

Jestem artystką. Nie jestem naukowcem, ani dokumentalistką. Inspiruję się wieloma prawdziwymi historiami, ale przetwarzam je w sztukę. (…) Nie jestem po to żeby coś uratować – od tego są inne osoby, ja tylko szukam i chcę zrozumieć. Inspirują mnie opowieści, tradycje, mitologie, odkrycia…

- Angelika Markul

Praktyka artystyczna Angeliki Markul jest zakorzeniona w fascynacji miejscami i fenomenami do końca nieznanymi a czasem wręcz niebezpiecznymi. Łącząc fakty z fikcją, a nawet z fantastyką naukową, jej projekty zabrały ją do najbardziej odległych miejsc na świecie (podwodne monumenty u wybrzeży Yonaguni, topniejące lodowce Ziemi Ognistej, odludna pustynia Atacama, skażony Czarnobyl, spustoszona tsunami Fukushima). Pracując najczęściej z naturalnymi materiałami (wosk, skóra, filc, światło) Markul obrazuje niszczycielskie siły, które nas przerażają i równocześnie fascynują, sytuując je poza kulturowymi kategoriami dobra i zła. Usidlona pomiędzy tymi dwoma siłami, twórczość Markul motywowana jest pragnieniem uchwycenia i utrwalenia obrazów, uczynienia widzialnym tego, co niejasne i ukryte.

The Mother Broome należy do cyklu prac towarzyszących projektowi Marella, zrealizowanemu w 2019 roku. Celem wyprawy Angeliki Markul stała się tym razem Australia, gdzie podczas prawie miesięcznego wyjazdu artystka współpracowała z paleontologiem i prawnikiem plemienia Aborygenów Goolarbooloo. Miejscem pracy była miejscowość Broome na Wybrzeżu Kimberley, znana z widocznych do dziś śladów dinozaurów. Sama artystka podkreśla, że tamta podróż należy do najpiękniejszych jakie odbyła w swoim życiu, a to za sprawą szczególnej energii jaką emanuje ta część Australii, zawieszona między historią a teraźniejszością, kultywująca aborygeńską tradycję. Efektem podroży był film ukazujący dziewicze wybrzeże z lotu ptaka. Tytuł projektu – Marella – odnosi się do aborygeńskiego stwórcy świata, który wyszedł z wody, zostawiając ślady dziś widoczne na wybrzeżu Kimberley. Z piasku Marella zrobił kobietę i mężczyznę, a potem przemienił się w ptaka i wyleciał w powietrze, do gwiazd.

Powstałe w wyniku australijskiej podróży obrazy są artystycznym przetworzeniem doświadczenia o charakterze naukowym. Angelika Markul czerpie z etnografii, paleontologii, historii, archeologii i lokalnej mitologii, ale jej obrazy dalekie są od bycia nośnikiem wystawa nośnikiem wiedzy z tego zakresu. Trwają w zawieszeniu między faktem a fikcją, jak ujęła to Joanna Glinkowska w rozmowie z artystką (W poszukiwaniu formuły czasu. Z Angeliką Markul rozmawia Joanna Glinkowska, w: „NN6T”, nr 139, grudzień 2021 – luty 2022, wydanie online). Rzeczywistość miesza się z artystyczną kreacją, przypominając poniekąd sen. Gęsta materia obrazu przywołuje na myśl naturę, jest to faktura bardzo sensualna, zachęcająca do jej doświadczenia. Artystkę fascynuje natura i człowiek, jego rytuały i wierzenia kulturowo oddalone od naszej cywilizacji. W postępujących po sobie i ze sobą niezwykle spójnych cyklach prac Markul coraz większy nacisk kładzie na człowieka w relacji z naturą. Dostrzegając jego niszczycielską moc wskazuje jednakowoż, że ludzka istota nigdy nie wygra z mocą natury. „Ja nie jestem od tego, żeby ratować kulę ziemską. Ja tylko szukam odpowiedzi na moje własne pytania podróżując, spotykając się z ludźmi i słuchając tego, co mają do powiedzenia” wyznała artystka we wspomnianym wywiadzie z Joanną Glinkowską. Obrazy Angeliki Markul to jej własny sposób dzielenia się z widzem tym, co w czasie swoich podróży poznała. Są to historie opowiedziane już z innej perspektywy – perspektywy własnej wrażliwości artystycznej.

Paryż, 8 Edition of The Private Choice, Affinitiés/Affinities, 2019

Angelika Markul mieszka i pracuje w Paryżu, jest absolwentką École National Supérieure des Beaux-Arts de Paris (ENSBA), gdzie w 2003 roku uzyskała tytuł magistra z zakresu multimediów pod kierunkiem Christiana Boltanskiego, a następnie w 2004 roku ukończyła studia podyplomowe wraz z seminarium Introduction à l’expostition pod kierunkiem Christiana Bernarda. Jest autorką licznych wystaw indywidualnych, m.in. Z ziemi do gwiazd, Maison des Arts, Malakoff, Francja (2014), Terre de départ, Palais de Tokyo, Paryż, Francja (2014), Wyzwolone siły. Angelika Markul i współczesny demonizm, Muzeum Sztuki, Łódź, Polska (2013), Installation monumetale, Estate de Charamande, Charamande, Francja (2013), Nie zapomnij , Galeria Foksal, Warszawa, Polska (2012), Polowanie, Galeria Arsenał, Białystok, Polska (2012), Salon Noir, MAC/VAL, Musée d’Art Contemporain du Val-de-Marne, Vitry-sur-Sine, Francja (2010), Noire Neige, Théâtre National de Chaillot, Paryż, Francja (2009), Nów, CSW Znaki Czasu, Toruń, Polska (2009), Clarté Souterraine, CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa, Polska (2008). Jej prace znajdują się w wielu kolekcjach prywatnych i publicznych, m.in. w zbiorach CSW Znaki Czasu w Toruniu, CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie, Galerii Foksal w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Galerii Labirynt w Lublinie, Galerii Arsenał w Białymstoku, Signum Foundation w Wenecji oraz Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris w Paryżu. W 2012 roku została laureatką nagrody Prix SAM.