Polswissart

To sztuka o wymowie erotycznej, a równocześnie kontemplacyjna w swej od malarstwa ikonowego przejętej, ale bardzo współczesnej formie.
(Gutowki M., Wiadomości plastyczne. Grupa Krakowska - ciąg dalszy, „Dziennik Polski”, nr 274, 18.XI.1968)

Fascynacja kobietą i kobiecym ciałem znajduje w twórczości Jerzego Nowosielskiego silne odzwierciedlenie niemal od samego początku. Artysta traktuje nagość wyjątkowo – jako sferę sacrum i miejsce spotkania świata duchowego z rzeczywistością empiryczną. Jego wysublimowane akty to świeckie ikony, które mimo prostoty form i oszczędności środków cechuje niezwykła zmysłowość. „Zawsze hieratyczne jak prawosławne święte emanują powściągliwym erotyzmem, który jest oczyszczający jak religijne uniesienie” (Kokoska B., Akt w malarstwie polskim, wyd. Olesiuk, Ożarów Mazowiecki, 2015, s. 26).

Prezentowane dzieło z 1954 roku przedstawia akt kobiecy, w charakterystyczny dla Nowosielskiego sposób zakomponowany wzdłuż krawędzi obrazu. Schowana i anonimowa modelka, pokazuje tylko fragmenty swojego smukłego, wydłużonego ciała. Siedzi ze zgiętymi kolanami w niedookreślonej, pustej przestrzeni, unosząc w górę rękę. Jej malowane płasko ciało sprowadzone zostało do prostych, geometrycznych form, wypełnionych kolorem. Nagie, opalone kończyny zaznacza blask światła, skontrastowany z czarnym tłem. Rozchylone usta i czerwień nabrzmiałego sutka, potęgują dodatkowo erotyczne napięcie, działając na wyobraźnię widza.

W swych wystylizowanych kompozycjach Nowosielski wypracowuje nowy wzorzec przedstawiania kobiecego ciała, łącząc wielowiekową tradycję Wschodu z nowoczesnością: „ (…) w aktach kobiet ujawnia się (…) modelowanie ciał na wzór obnażonych świętych męczenników w sztuce ikony: poziome linie obojczyków, elipsy wokół piersi, uwydatniona światłami muskulatura ujętego w owal, wpadniętego brzucha, jasne bliki ramion, łokci, bioder, kolan i kostek” (Gondowicz J., Jerzy Nowosielski, Warszawa, 2006, s. 32). Jest to sztuka bezsprzecznie erotyczna, podana jednak w sposób wysublimowany i elegancki, zawierająca pierwiastek mistycyzmu, skłaniająca do kontemplacji.

Warszawa, kolekcja prywatna
zakup w Polswiss Art
Agra-Art, aukcja 06.11.2005, poz. 85