Polswissart

(…) sztuka aborygeńska i malarstwo aborygeńskie są jakby animacją, sztuką geometryczną i nakropkową. Dlatego tak naprawdę trzeba sobie wyobrazić, co przedstawia obraz lub też posłuchać historii autora obrazu. – Iwona Pruszyńska

(Aborygeńskie arcydzieła. Od malarstwa naskalnego do rekordowych aukcji [materiał dźwiękowy], Eureka, Jedynka Polskie Radio, 31.05.2022)

Tradycyjna sztuka aborygeńska stanowi nośnik niezwykłej kultury rdzennych Australijczyków, ich zwyczajów, historii plemiennych i mitów. W rysunkach na piasku, drewnianych totemach czy malowanych korach od tysięcy lat przedstawiają oni swoje opowieści o duchowej kreacji świata i aborygeńskim ludzie. Kolorowe kompozycje złożone z tajemniczych znaków i różnego rodzaju symboli są dla nich niczym pismo, którego nigdy nie wytworzyli.

Twórczość rdzennych, aborygeńskich artystów opiera się na świętych, nienaruszalnych prawach, a proces powstawania malowidła na korze jest wieloetapowy i złożony. Korę z drzewa eukaliptusowego pozyskiwać można jedynie w okresie między porą deszczową a połową pory suchej. Artysta wycina z drzewa wybrany prostokątny kawałek, ścina jego wierzchnią warstwę, a następnie skrobie tak długo, aż będzie zupełnie gładka. Aby skręcony kawałek kory nieco rozprostować i wysuszyć, układa się go nad ogniem. Następnie jeszcze przez parę dni kora musi leżakować odpowiednio obciążona. Dopiero po tym czasie nadaje się do malowania.

Paleta barwna aborygeńskich artystów jest całkowicie organiczna. Z tego względu w malowidłach na korze najczęściej występują tylko cztery pigmenty: żółć, biel, rdzawa czerwień i czerń – symbolicznie odnoszące się do pierwiastków takich jak słońce, niebo, ziemia i powietrze. Kolory podstawowe można jednak mieszać, tworząc rozmaite róże, pomarańcze czy szarości. Czerwień i żółć pochodzą z różnych ochr, w tym hematytu, skały żelazistej i limonitu. Biel to zazwyczaj gips lub glinka kamionkowa. Natomiast czerń to węgiel drzewny lub ruda manganu. Pigmenty są drobno mielone i mieszane z wodą i utrwalaczami roślinnymi, takimi jak guma lub żywica z licznych lokalnych drzew.

Prezentowane malowidła na korze wykonały dwie rdzenne Aborygenki, pochodzące z północnej części Australii – Linda Namiyal Bopiri i Agnes Marawurr. Ich prace to unikatowe przykłady dzieł sztuki prymitywnej – tej najbardziej pierwotnej, niezmiennej w swoich tradycjach od tysięcy lat. Stanowią wyjątkową rzadkość na rynku europejskim.

Berlin, kolekcja prywatna
Ramingining, Bula'bula Arts