Polswissart

Prezentowany obraz należy do grona rzadkich kompozycji artysty o wyjątkowo dużych rozmiarach. Jest też dowodem na bliskie pokrewieństwo szkoły wiedeńskiej i monachijskiej – największych szkół końca XIX wieku, wyznaczających nie tylko trendy stylowe ale również warsztatowe. Ludwik Gędłek obrazem „Patrol powstańczy” pokazuje absolutną swobodę poruszania się zarówno w stylistyce wiedeńskiej jak i monachijskiej. W tym, niezwykle kunsztownym warsztatowo dziele, Gędłek odchodzi od swoich charakterystycznych tematów i sięga po dużo chłodniejszą paletę barw. Podejmuje temat bliższy Monachium, nie sposób nie odnieść go w temacie również do malarstwa Gierymskich czy Wierusza-Kowalskiego. Przejeżdżający patrol zatrzymuje się obok przydrożnej kapliczki aby „zasięgnąć języka”. Chłód powietrza podkreśla, mistrzowsko ukazany, zalegający stary śnieg. Przepiękne, miękkie światło sączy się na tę scenę zza zimowych obłoków rozciągniętych ponad dalekim horyzontem rozpuszczając lód w kałuże, które niebawem zetnie znów wieczorny mróz. Tę scenę Gędłek wpisuje typowy dla siebie pociągły, horyzontalny format płótna, znamienny zarówno dla manierymonachijskiej jak i wiedeńskiej. Wszystkie te zabiegi, plasują to dzieło wśród najwyższej klasy malarstwa końca XIX wieku, i najlepszych dziełartysty.

Poznań, kolekcja prywatna

Obrazy Gędłka charakteryzują się dobrym warsztatem, ciepłą, zgaszoną kolorystyką, realistycznym opracowaniem szczegółów krajobrazu.

(Wielka Encyklopedia Malarstwa Polskiego, wyd. Kluszczyński, Kras. 154.)

Malarz, przedstawiciel realizmu. Studia artystyczne odbył w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych (1861- 1872), pod kierunkiem Władysława Łuszczkiewicza. W 1873 roku otrzymał stypendium, które pozwoliło mu na wyjazd z polski, aby kontynuować naukę. Swe umiejętności malarskie doskonalił w wiedeńskiej akademii w pracowniach Eduarda Peithnera Lichtenfelsa i Carla Würzingera (1872-1877). Z miastem związał się aż do swojej śmierci. Debiutował w 1863 roku na wystawie w Krakowskim Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych. W późniejszych latach prezentował swoje prace tam i w lwowskim TZSPS wielokrotnie (1863, 1866-67, 1972, 1876, 1888). Wystawiał również w Salonie Krywulta w Warszawie, a także w Dreźnie w latach 1882-90. Repertuar tematyczny artysty obejmował pejzaże, głównie podkrakowskie, sceny batalistyczne i rodzajowe epizody. Dobre opanowanie rysunkowego warsztatu i zmysł obserwacji pozwalały mu trafnie odtwarzać sylwetki galopujących koni, rozpędzone końskie zaprzęgi i ścierających się w walce jeźdźców. Niezaprzeczalna siła i piękno obrazów Ludwika Gędłka polega głównie na świetnie uchwyconej dynamice sceny i ekspresji postaci oddanej w drobiazgowy sposób, a także specyficznym połączeniu barwnym: zgaszonych zieleniach, brązach i szarościach. Największą popularność przyniosły mu kompozycje, w których pojawiały się konie. Były to sceny batalistyczne oraz rodzajowe, często na jego obrazach pojawiali się Kozacy. Malował precyzyjnie, niemalże fotograficznie, co zjednywało mu wymagającą publiczność wiedeńską. Obrazy Gędłka znajdują się w wielu polskich i zagranicznych kolekcjach m.in. w Muzeum Narodowym w Warszawie, Polskim Muzeum w Chicago oraz we Lwowskiej Galerii Obrazów.