Polswissart

Bolesław Biegas, malarz i rzeźbiarz polskiego pochodzenia mieszka w Paryżu od1902 roku. Jego teoria malarstwa i niektórych jego rzeźb opiera się na ruchu świata: uważa on, że wszystko połączone jest w cyrkulacji sferycznej ciał niebieskich i interpretuje swoje kompozycje jedynie poprzez linie krzywe. - New York Times, 16 czerwca 1949.

Sceptycyzm polityczny determinuje ostatnie obrazy Biegasa, który tworzy serię personifikacji narodów, a także portrety najwyższych głów państw krajów zaangażowanych w II wojnę światową. (…) Ta dwudziestka obrazów stanowi także ostatnie przedłużenie sferyzmu. Odróżniają się jednak one od obrazów z lat dwudziestych, gdyż poplątane kręgi ukazują się jedynie w tle. Sieci cyrkularnie zacierają się w efekcie na twarzach wykonanych przy użyciu struktury puentylistycznej. (…) Twarze polityków mają wyraz, który nie pozwala zgadywać ich przekonań, jak gdyby Biegas umieścił na jednym planie obrońców demokracji i dyktatorów. Uśmiech Stalina, którego głowa odznacza się na czerwonym okręgu, jest dyskretny, podobnie jak uśmiech Churchilla. Musolini i Hitler mają wygląd jakby przemawiali do partyzantów, którzy nie zostali przekonani przez aliantów. (…) Polskę przedstawiają dwa portrety, Józefa Piłsudskiego, wobec którego Biegas odczuwał prawdziwy podziw oraz Ignacego Paderweskiego. (…) Biegas zaprezentuje swoje portrety polityczne podczas ostatniej wystawy, którą zorganizuje w swojej pracowni między 14 czerwca a 7 lipca 1949 roku. (…) Ekspozycja obejmowała 18 portretów politycznych, 18 personifikacji narodów i 18 portretów sferycznych. Wszystkie 18 portretów politycznych dotarło do naszych czasów. Za to nie istnieje żaden ślad personifikacji narodów. Wszystkie obrazy zniknęły. Nie pojawiają się one także na jedynej istniejącej fotografii tej wystawy. - X. Deryng Bolesław Biegas, Paryż, 2011. Na fotografii tej Biegas pozuje w swojej pracowni otoczony licznymi obrazami sferycznymi. Rozpoznajemy z łatwością portrety Paderewskiego i Clemenceau, dwa obrazy sferyczne z lat dwudziestych: Tunhuz, w części zakryty wazonem z kwiatami, Melancholia, Taniec zwycięstwa oraz portret z serii przywódców wojennych – Genrała Michela Josepha Maunoury (1847 – 1923). Choć portrety z tej serii przedstawiają głównie postaci związane z II wojną światową, kilka z nich odwołuje się do wydarzeń I wojny światowej, w tym prezentowany obraz. Maunoury był generałem francuskim awansowanym pośmiertnie na Marszałka Francji, który odegrał ważną rolę we francuskiej armii. Od 24 października 1910 Wojenny Gubernator Paryża. Od 1 grudnia 1910 członek Wyższej Rady Wojennej.Armia gen. Maunoury przyczyniła się w dużym stopniu do zwycięstwa w bitwie nad Marną.5 września 1915 został Wojennym Gubernatorem Paryża, jednak ze względu na chorobę zmuszony był odejść z tego stanowiska. Portret ten stanowi bardzo rzadką propozycję kolekcjonerską, udokumentowaną, i pochodzącą z niezwykle autorskiego i nielicznego cyklu.

Paryż, Wystawa w atelier artysty przy Rue de Bagneux 3bis, 1948.
Muzeum Mazowieckie w Płocku, Bolesław Biegas 1877-1954, 2014.

The New York Times, 16 czerwca 1949.
Deryng X., Bolesław Biegas, Polskie Towarzystwo Historyczno-Literackie, Biblioteka Polska w Paryżu, 2011, s. 146.
Bolesław Biegas 1877-1954, [katalog wystawy], Muzeum Mazowieckie w Płocku, 2014, s. 14.

Jeden z najwybitniejszych modernistycznych malarzy i rzeźbiarzy polskich przyszedł na świat w 1877 roku w małej wiosce na Mazowszu. Po wczesnej stracie obojga rodziców znajdował się pod opieką warszawskiego rzeźbiarza Andrzeja Panasiuka a następnie Aleksandra Świętochowskiego, który zorganizował bardzo młodemu wówczas Bolesławowi pierwszą wystawę indywidualną w księgarni Wendego w Warszawie. Obdarzony wielkim talentem Biegas studiował w Krakowie w Szkole Sztuk Pięknych, w pracowni rzeźby Alfreda Dauna i Konstantego Laszczki. Pod wpływem filozofi i Stanisława Przybyszewskiego jego twórczość, zarówno malarska jak i rzeźbiarska, obracała się wokół tematyki oddającej tajemniczość ludzkiej egzystencji. Szybko wyzwolił się spod wływów stylistyki akademickiej tworząc coraz bardziej nowoczesne i uproszczone w formie prace. W 1901 roku został usunięty z krakowskiej uczelni po tym jak zaprezentował rzeźbę Księga życia. Wkrótce potem młody Biegas wyjechał do Paryża. Pracował bardzo intensywnie, uczestniczył w licznych wystawach, m.in. w Société nationale des Beaux-Arts, Salonie Jesiennym oraz Salonie Niezależnym. Indywidualne pokazy twórczości artysty miały miejsce między innymi w paryskiej Galerie des Artistes Modernes, Galerie Andre Seligmann, Galerie Bernheim-Jeune, Galerie Arts et Artistes Polonais, oraz w Londynie, Petersburgu, czy Kijowie.