Polswissart

„Zwornik” powstał w 1928 roku z inicjatywy czterech studentów krakowskiej ASP – Kaspra i Stanisława Pochwalskich, Emila Krchy oraz Kazimierza Rutkowskiego. Jako logo Zrzeszenie przyjęło gotycki zwornik Kamienicy Hetmańskiej w Krakowie. „Zwornik” działał nieprzerwanie aż do wybuchy II wojny światowej. Przez ten krótki czas grupa zorganizowała ponad dwadzieścia wystaw w całej Europie, od Malmö po Belgrad. Oprócz czterech założycieli aktywnie działali w „Zworniku” m.in. Tytus Czyżewski, Jerzy Fedkowicz, Zygmunt Menkes, Zbigniew Pronaszko a także wielu innych artystów malarzy, rzeźbiarzy i grafików związanych z Krakowem. Cechami przewodnimi twórczości zwornikowców była bezprogramowość, swoboda i wolność tworzenia, przede wszystkim zaś zamiłowanie do koloru. W tym względzie ważną dla nich była postać Józefa Pankiewicza. Z kolei u Kaspra Pochwalskiego widoczne są wyraźne wpływy twórczości Marca Chagalla. Dla członków krakowskiego zrzeszenia najważniejszy był kolor i faktura, celowo pomijali natomiast kwestie tematu czy kompozycji.

Polska, kolekcja prywatna
Rempex, aukcja 20.06.2001, poz. 255.

Kraków, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych, Wystawa Zrzeszenia Artystów Plastyków „Zwornik”, maj 1933.
Lwów, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych, Wystawa zbiorowa Zrzeszenia Artystów Plastyków „Zwornik”, listopad 1930 (jako „Hołd magów”, kat. 49).

Kasper Pochwalski pochodził z rodziny o głęboko zakorzenionych tradycjach malarskich. W latach 1918-22 studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem Józefa Mehoffera. Od początku artystycznej drogi uchodził za swoisty fenomen przez wzgląd na wyjątkowe uzdolnienia i szybkie tempo rozwoju. Bardzo wcześnie ukształtował Pochwalski swój własny styl należący do najlepszych tradycji polskiego modernizmu. Po krótkim okresie spędzonym w Paryżu powrócił do kraju gdzie zaangażował się czynnie w życie środowiska artystycznego uczestnicząc w licznych wystawach. Twórczość Pochwalskiego to przede wszystkim liczne portrety utrzymane w młodopolskim klimacie, o doskonałej kolorystyce, charakteryzujące się analizą psychologiczną modela. Artysta malował też sceny symboliczne, martwe natury i akty oraz powstające w plenerze pejzaże. Pomimo ewolucji jaką przeżyła sztuka w okresie powojennym Kasper Pochwalski pozostał do końca wierny tradycyjnemu malarstwu.