Warszawa, kolekcja prywatna
Kraków, kolekcja Ewy i Marka Pietkiewicza

Wrocław, Galeria Miejska, Roman Opałka. Pierwsze trzy dekady twórczości, styczeń – marzec 2015.
Warszawa, Galeria Stalowa, Roman Opałka. Pierwsze trzy dekady twórczości.

Roman Opałka, wyd. Modulus, Kraków, 1996, s. 37 (jako Halszka)
Roman Opałka. Pierwsze trzy dekady twórczości, wyd. Galeria Miejska, Wrocław 2015, s. 68.

Oferowane obrazy są szczególnie ciekawe, ponieważ dokumentują w twórczości Romana Opałki czas poprzedzający słynne obrazy liczone. Zanim artysta rozpoczął swój najsłynniejszy cykl w 1965 roku przeszedł drogę niemniej interesującą choć znaną tylko nielicznym. W czasie studiów w łódzkiej PWSSP a następnie w warszawskiej ASP Opałka prowadził indywidualne próby w zakresie rysunku i malarstwa realistycznego. Powstałe wówczas prace pomogły artyście wypracować pewne rozwiązania formalne czy udoskonalić pierwotne wizje stając się ostatecznie podwaliną pod mający nadejść Program obrazów liczonych.Opałka, rozwijając warsztat, próbował swoich sił w licznych technikach malarskich i rysunkowych, żonglował tematyką prac – od portretów i pejzaży, poprzez ilustracje, okładki książkowe, projekty plakatów czy karty pocztowe.

Oferowane portrety dwóch młodych kobiet, podobnie jak inne prace artysty z lat 50., charakteryzują się syntetycznym oddaniem modela. Kubizująca forma, kształty obwiedzione wyraźnym konturem, brak światłocienia to charakterystyczne elementy dla malarstwa Opałki tego czasu. Obydwie prace są monumentalna zarówno poprzez swój rozmiar, jak i kompozycję. „Portret kobiety w błękitnej bluzce” namalowany został w 1956 roku – w czasie, gdy Opałka kończył studia na warszawskiej ASP. Sposób malowania zdradza pokrewieństwo z formizmem, momentami też kubizmem, widoczna jest tu geometryzacja kształtów, jak i pogłębiona ich syntetyzacja. Druga kompozycja powstała w podobnym okresie. „Portret kobiety w chabrowej spódnicy” zdradza nawiązania do realistycznego sposobu obrazowania, z użyciem giętkiej, mniej surowej linii. Nie zmienia to jednak faktu, że obydwie realizacje pod wieloma względami są do siebie podobne – mowa tu przede wszystkim o motywie, kolorystyce, charakterystycznej, grubej, konturowej kresce. Obydwie prace pokazywane były na wystawie „Roman Opałka. Pierwsze trzy dekady twórczości” zorganizowanej najpierw w warszawskiej Galerii Stalowa a następnie w 2015 roku we wrocławskiej Galerii Miejskiej. Po raz pierwszy można było wówczas oglądać blisko 200 wczesnych prac Romana Opałki – figuratywnych szkiców, rysunków, gwaszy i plakatów, a także archiwaliów.

Roman Opałka urodził się w 1931 roku w Abbeville-Saint Lucien we Francji. W 1935 roku jego rodzina wróciła do Polski. W okresie II wojny światowej przebywał z rodziną w Niemczech. Z chwilą zakończenia działań wojennych powrócił do Francji, a w roku 1946 został repatriowany do Polski. Powtórnie wyjechał z kraju w roku 1977 i zamieszkał we Francji. Studia odbywał w łódzkiej PWSSP (obecnie ASP) w latach 1949-1950 i w warszawskiej ASP w ciągu następnych sześciu lat. Równolegle prowadził również indywidualne próby w zakresie rysunku i malarstwa realistycznego (kontynuowane do roku 1958). Na przełomie lat 50. i 60. zainteresowało go – podobnie jak wielu innych twórców – malarstwo materii. Jednocześnie tworzył liczne prace w dziedzinie projektowania graficznego: plakaty, pocztówki, okładki książkowe, ilustracje, medale, a także grafiki warsztatowe. Właśnie w tej dziedzinie zdobywał pierwsze krajowe i zagraniczne nagrody m.in.: Grand Prix na Międzynarodowym Biennale Grafiki w Bradford w 1968 i Grand Prix na Międzynarodowym Biennale Grafiki w Krakowie w 1969. Od 1965 roku powstaje jego najważniejszy cykl pt. „Opałka 1965 /1 – ∞”, jeden z najdonioślejszych przejawów nurtu konceptualnego w malarstwie XX wieku. Tak zwane „obrazy liczone” przyniosły artyście uznanie krytyki i kolekcjonerów na całym świecie. Dwukrotnie brał udział w Biennale Sao Paulo w 1969 i 1977 roku, w 1995 roku wystawiał w pawilonie Polonia na Biennale w Wenecji (bał udział w tym najważniejszym przeglądzie sztuki jeszcze kilkakrotnie w ramach programowych wystaw zbiorowych). W 1977 roku jego dzieła zaprezentowane zostały na Documenta w Kassel. Roman Opałka jest najbardziej znanym i najwyżej cenionym polskim malarzem współczesnym, jego prace znajdują się w najważniejszych kolekcjach sztuki na świecie, a ich ceny osiągają rekordowe notowania. Na międzynarodowym rynku pojawiają się sporadycznie co kilka lat, najczęściej poszczególne „obrazy liczone” lub „Kartki z podróży”, niezwykle rzadko można jednak spotkać prace z okresu wcześniejszego, sprzed projektu „Opałka 1965 /1 – ∞”, a są one ważnym uzupełnieniem i wprowadzeniem do tego głównego dzieła. Jego prace należą do kolekcji najważniejszych galerii świata, paryskiego Centrum Pompidou, Museum of Modern Art i Guggenheim Museum w Nowym Jorku czy Artsonje Museum w Seulu.