Polswissart

Twórczość Maurice Utrillo została podzielona na dwa okresy: impresjonistyczny, biały oraz barwny. Pierwsze jego prace były inspirowane nurtem rozedrganych kolorów i światła. Młody artysta wychował się blisko paryskiej bohemy artystycznej i miał oczywistą styczność ze sztuką impresjonistów. Jednak kiedy on rozpoczynał swoją przygodę ze sztuką, był to kierunek już odchodzący do przeszłości. Dlatego Utrillo poszukiwał dalej swojego języka malarskiego. Zaczął łączyć białą farbę olejną z gipsem i piaskiem, aby móc odwzorować ściany paryskich budynków z jeszcze większą dokładnością. Chciał aby widz oglądając jego obrazy miał uczucie obcowania ze starym budownictwem, które było świadkiem niejednej historii. Obrazy z tego okresu przyniosły mu popularność oraz poklask wśród krytyków i kolekcjonerów. Treść farby wzbogacona o dodatkowe niestandardowe elementy zrobiły wrażenie na publiczności. Było to nowatorskie podejście do aktu twórczego. Artysta kwestionował przyrządy malarskie albo wzbogacał je tak aby mu służyły. Obrazy z tego okresu charakteryzuje faktura farby oraz rozbielona gama barwna.

Okres koloru w sztuce Utrillo trwał od 1914 r. Paleta artysty wtedy rozkwitła i bardzo różniła się od palety z białego okresu. Linia zyskała jasność i pewność, co szczególnie podkreśliła jeszcze charakterystyczna perspektywa. Pojawiają się również nowe elementy - postaci ludzkie. Les Agile sous la neige jest pracą z tego okresu ze wszystkimi jego atrybutami, zachwyca kolorystyką, ale też warsztatem, niezwykłą techniką i fakturą. Jest przykładem najwyższej miary malarstwa tego światowego artysty. Charakter prac Utrillo zmieniał się na przestrzeni lat, jednak głównym tematem był konsekwentnie pejzaż miejski: wąskie, ubogie uliczki, zaułki paryskie, mury, małe miasteczka, prowincjonalne kościółki. I kolejna rzecz charakterystyczna dla mistrza to fakt, że żaden z artystów mieszkających na Montmartre nie poświęcił tak wiele swojej pracy temu miejscu, jak Utrillo.

Prezentowana praca Maurica Utrillo jest absolutną rzadkością na rynku polskim. Dzieła wielkich mistrzów światowego malarstwa  właściwie nie pojawiają się na naszym rynku, na bieżąco znajdują swoich nabywców na aukcjach zagranicznych. Wielką radością jest móc polecić polskiemu kolekcjonerowi dzieło tej klasy.

Tytułowe Le Agile to skrót od Lapin Agile sławnego paryskiego kabaretu znajdującego się na ulicy des Saules 22 w centrum dzielnicy Montmartre. Paryscy malarze oraz pisarze często bywali w Lapin Agile. Było to miejsce spotkań takich osobowości jak Pablo Picasso, Amadeo Modigliani czy Guillaume Apollinaire. Le Agile było miejscem szczególnie umiłowanym zwłaszcza przez Maurica Utrillo, czemu dał wyraz przedstawiając je w swoich najbardziej cenionych pracach.

Polska, kolekcja prywatna
Paryż, Galerie J.-C. Bellier

Bibliographie Petrides Maurice Utrillo, No 119
Catalogue raisonne de L’oeuvre Peint, Tomme III No216, p. 204.

W szczególnie nudnym dniu, miałem mądrą, ale niefortunną inspirację. Chwyciłem kawałek kartonu, kilka tubek farby i bazę olejną – bo brakowało mi prawdziwego oleju – i w konfrontacji z typowym zakrętem ulicy Montmartre, nagle znalazłem się praktykujący tę trudną i niewdzięczną sztukę malarską . – Maurice Utrillo

Maurice Utrillo - artysta Montmartre’u. Urodził się tam i przeżywszy całe życie również tam zmarł. Nieślubny syn Suzanne Valadon - malarki oraz modelki pozującej dla największych francuskich osobowości sceny artystycznej takich jak Renoir, Degas czy Toulouse Lautreca. Maurice Utrillo zawdzięcza swoje nazwisko ojczymowi, który go usynowił. Jego biologiczny ojciec pozostał nieznany. Był niezwykle utalentowanym artystą, ale również niezwykle barwną postacią reprezentującą bohemę artystyczną. Już jako czternastolatek zmagał się z alkoholizmem. Lekiem na jego nałóg miało być malarstwo. Jednak wydaje się, że o jego losie artysty przesądziła już wcześniej matka malarka oraz środowisko, w którym się wychowywał. Nie był kształcony w żadnej szkole a wszystkie wskazówki, które dostawał pochodziły od Suzanne Valadon, która również była samoukiem. Jego choroba alkoholowa miała swoje nasilenia i okresy regresji i właściwie malarstwo, które miało być terapią stało się również obsesją. Jeśli połączymy to z naturalnym talentem powstaje obraz prawdziwego malarskiego geniuszu. W swojej twórczości skupiał się przede wszystkim na pejzażach miejskich Paryża, szczególnie Montmartru. Artysta wykonał bardzo mało portretów. Podobno był szalenie nieśmiały, co nie ułatwiało mu nawiązania kontaktu z potencjalnym modelem. Schował się za pędzlami i sztalugą i portretował podupadłe domy Montmartre’u oraz okolice jego dzielnicy. Źródłem inspiracji były również podróże do Bretanii i na Korsykę. Większość ówczesnego świata artystycznego Paryskiego odbywała się nas Montparnassie, jednak Utrillo nigdy z nimi się nie związał ze względu na miłość do swojej dzielnicy. Artysta osiągnął sukces a jego nazwisko zaczęło być rozpoznawalne. W tym czasie Utrillo przedstawiał Montmartre w całej jego barwie od ulicy aż po dachy. W 1924 roku Susane Valadon wyprowadziła się wraz z synem Mauricem Utrillo do zamku pod Lyonem we Francji. Cztery lata później artysta zostaje uznany za kawalera Legii Honorowej. Sam Sergiusz Diagilew, rosyjski impresario baletowy, zamówił u Utrillo projekty dekoracji oraz kostiumów do swojego baletu. W 1935 roku, kiedy malarz był już po pięćdziesiątce, ożenił się z wdową Lucie Pauwels. Ona również interesowała się sztuką i sama malowała amatorsko obrazy. W tym okresie Maurice Utrillo zdobył majątek, który pozwolił mu zamieszkać z żoną w Le Vésinet dzielnicy na przedmieściach Paryża. Należy podkreślić, że prace Utrillo mają swoje źródło w czystym talencie i nie są skażone wpływem żadnego nauczyciela, stąd właśnie są niezwykle unikatowe. Krytycy łączą jego nazwisko z takimi mistrzami jak Francesco Guardi, Hubert Robert i Camille Corot. Pomimo choroby alkoholowej, która miała swój początek już w wieku młodzieńczym Utrillo dożył 72 lat. Został pochowany obok swojej żony na cmentarzu św. Wincentego znajdującym się naprzeciwko kabaretu Lapin Agile, często przez niego odwiedzanym za życia.