Polswissart

… córka króla, ale prosta, łagodna, potulna, pobożna aż do przesady, bez pretensji ni poparcia
Maria została postawiona, bez uprzedniego przygotowania i u boku zbyt młodego męża, na czele dworu, który miał się odrodzić. Problemem nie był brak zasad, które to umożliwiały: było ich raczej zbyt wiele…

Maria Leszczyńska (1703-1768) - królewna polska, w latach 1725-1768 królowa Francji jako żona Ludwika XV. Była młodszą córką króla polskiego Stanisława Leszczyńskiego i Katarzyny Opalińskiej oraz najdłużej panującą królową Francji. Nie pochodziła z rodziny mogącej równać się z francuskimi Burbonami a mimo to poślubiła młodszego od siebie o siedem lat Ludwika XV, władcę najpotężniejszego ówcześnie mocarstwa europejskiego. Nie wyróżniająca się ani pochodzeniem ani wpływami ani bogactwem pokonała 98 innych pretendentek, które znalazły się na specjalnej liście kandydatek zaproponowanych Ludwikowi XV. Droga do francuskiego tronu nie była dla Marii Leszczyńskiej drogą prostą. W 1715 roku zmarł Ludwik XIV, zwany Królem Słońce, władca, który uczynił z Francji prawdziwą potęgę. Żaden z synów Ludwika nie przeżył ojca, co więcej również wnuk nie doczekał tronu. Następcą Króla Słońce został jego prawnuk, który w chwili śmierci Ludwika XIV miał zaledwie 5 lat. Do ukończenia przez nowoobranego króla wieku 13 lat władzę w państwie pełnił regent. Gdy młodziutki Ludwik XV osiągnął wiek uprawniający go do objęcia tronu został zaręczony z trzyletnią wówczas hiszpańską królewną Marianną Wiktorią Burbon. Sytuacja zmieniła się gdy w 1725 roku młody król zachorował. W obawie o stan zdrowia władcy oraz w celu ratowania panującej dynastii rozpoczęły się poszukiwania nowej narzeczonej zdolnej szybko dać królowi potomstwo. Na liście odpowiednich kandydatek znalazły się przedstawicielki europejskich monarchii i panny z najmożniejszych i najbardziej wpływowych rodów. W miarę upływu czasu lista topniała, eliminowano kandydatury mogące zagrozić pozycjom najbliższego otoczenia Ludwika XV. Maria Leszczyńska nie stanowiła podobnego zagrożenia uzyskała więc poparcie królewskich doradców. Sam piętnastoletni monarcha szybko wyraził zgodę na ślub gdyż zauroczył się, przypominającą mu matkę, Marią. Córka polskiego króla przebywającego od kilkunastu wówczas lat na wygnaniu została małżonką Ludwika XV 5 września 1725 roku. Maria miała wtedy 22 lata a jej mąż 15. Ich małżeństwo było początkowo szczęśliwe i zgodne. Doczekali się dziesięciorga dzieci. Ludwik z czasem zaczął zdradzać żonę, co doprowadziło do kryzysu w ich wzajemnych relacjach. Maria z kolei uważana była za wzór cnót i darzona była do końca życia ogromnym szacunkiem i miłością poddanych. Uwielbiała malarstwo – sama malowała, kochała muzykę – miała wielki wpływ na jej rozwój na dworze. Unowocześniła skostniały repertuar muzyczny Wersalu sprowadzając doń największych muzyków, w tym Farinellego i 8-letniego wówczas Mozarta. Przez całe życie zajmowała się również dobroczynnością, dając jałmużny i patronując dziełom miłosierdzia.

Ślub Ludwika XV z Marią Leszczyńską wielu współczesnych uważało za mezalians. Po śmierci królowej w 1768 roku opłakiwała ją cała Francja. Pochowana została w bazylice Saint-Denis. Serce królowej zostało złożone w kościele Notre-Dame-de-Bonsecours w Nancy, obok prochów jej rodziców – Stanisława Leszczyńskiego i Katarzyny z Opalińskich. Nagrobek dla jej serca został zaprojektowany przez Louisa Claude’a Vassé na zlecenie Ludwika XV.

Jean Baptiste Van Loo, według którego dzieła powstał oferowany portret Marii Leszczyńskiej był francuskim artystą malarzem czynnym do 1745 roku. Związany blisko z dworem francuskim wykonał serię portretów polskiej królowej, jej małżonka Ludwika XV oraz Stanisława Leszczyńskiego i jego żony, Katarzyny z Opalińskich. Ten ostatni znajduje się dziś w zbiorach Łazienek Królewskich w Warszawie. Van Loo pracował nie tylko dla francuskiej monarchii, znane są jego liczne portrety reprezentantów arystokracji europejskich, które podziwiać można m.in. w National Portrait Gallery w Londynie.