Polswissart

Konstancin-Jeziorna, Konsanciński dom kultury, Witold-K od człowieka do czarnej otchłani, 27.09-29.11.2020.

Witold-K od człowieka do czarnej otchłani [katalog wystawy], red. Gazur Ł., Konstanciński dom kultury, Pruszków 2020, s. 34.

Artysta nie powinien dawać odpowiedzi, a stawiać pytania, przede wszystkim zadawać je sam sobie, stworzyć historię niedopowiedzianą, w której można nieustannie coś dodawać.

– Witold-K

Witold-K (wł. Leszek Wit Kaczanowski), absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie na Wydziale Grafiki, był uczniem Eugeniusza Arcty, Henryka Tomaszewskiego i Wojciecha Fangora. Ten ostatni po latach tak go wspominał: "Podczas egzaminu podszedł do mnie grzecznie, ale stanowczo, poprosił o najwyższą ocenę. Nie miał wątpliwości, że właśnie taką powinien dostać. Po obejrzeniu jego pracy ja też nie miałem wątpliwości. " Kaczanowski ukończył studia w 1956 roku. Od tego momentu brał udział w wystawach prezentujących najmłodsze pokolenie polskich artystów, m.in. na Wystawie Młodych Plastyków w Warszawie (1956) czy na wystawie malarstwa w Muzeum Narodowym w Warszawie (1961). Pierwsza indywidualna wystawa artysty miała miejsce w Klubie Aktora SPATiF w Warszawie (1959). W tym samym roku został wybrany do wykonania muralu w Oświęcimskim Centrum Kultury, który jest jednym z największych tego typu malowideł w Europie.

W swojej twórczości Witold-K odważnie wykraczał poza tradycyjne formy malarskie, tworząc rzeźby, plakaty, scenografie teatralne. W 1964 roku, dzięki stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki PRL, wyjechał do Paryża. Z Polski przywiózł rękopis Stanisława Cata-Mackiewicza, który następnie został wydany przez paryską "Kulturę". O fakcie tym dowiedział się Urząd Bezpieczeństwa, co spowodowało, że Witold przez wiele lat nie mógł wrócić do Polski. Poznał m.in. pisarza i poetę Jacques'a Préverta, który napisał wiersz o jego sztuce. Przez Préverta poznał Pabla Picassa, który namalował portret artysty. Françoise Sagan, najważniejszą powojenną pisarkę francuską. Pierwsza zagraniczna wystawa Witolda odbyła się w Galerie 3 + 2, zaskakując i zdobywając uznanie francuskich krytyków. Jak pisał Philippe Caloni w "Pariscope Magazine": "Te niepokojące obrazy są jednym z największych osiągnięć sztuki współczesnej, a ich twórca jest jednym z największych malarzy jutra".

W 1968 roku, podczas studenckiej rewolty, zdecydował się na wyjazd do USA. Najpierw jego przystankiem stał się Nowy Jork. Rok później przeniósł się do Kalifornii, gdzie w Los Angeles otworzył swoje pierwsze studio-galerię. Mieszkał i tworzył również w Santa Fe i Denver. "Tam można poczuć siłę przestrzeni" - mówi artysta. Pobyt w USA zaowocował nowymi cyklami, takimi jak "Czarne dziury", "Zielone dziury", "Linie" czy słynna "Samotność".

Witold-K jako pierwszy Polak miał retrospektywę w najstarszym domu aukcyjnym w Amsterdamie - Sotheby's (2007). Jego prace były prezentowane na ponad 70 wystawach, w tym 40 indywidualnych, m.in. w Otis Art Institute of Los Angeles County (wystawa retrospektywna w 1973 r.), na wystawie "Graphics by Masters" w La Boetie Gallery w Nowym Jorku (obok prac Picassa, Chagalla, Miró, Braque'a i Giacomettiego, 1968), w warszawskiej Zachęcie (1991), Łazienkach Królewskich (2004) i w Muzeum Narodowym w Krakowie (2013).

Artysta jest laureatem wielu nagród i wyróżnień. Wystarczy wymienić m.in. Nagrodę Kongresu Wolności Kultury (1965), odznaczony przez Ministra Kultury i Sztuki RP Odznaką Zasłużony dla Kultury Polskiej (1997), odznaczony przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2013). Obecnie mieszka i pracuje w swoich pracowniach w Warszawie i Konstancinie.