Polswissart

Francja, kolekcja prywatna

Stachiewicz jest zapalonym idealistą. (…) w sztuce jego nie chodzi o jakąś nową, niebywałą kombinacyę plam i światłocienia, o popis wirtuozostwa techniki, o jakieś smaki i smaczki czysto malarskie (…) To po prostu artysta, który ma nam coś zawsze do powiedzenia. (…)

– Czesław Jankowski („Tygodnik Ilustrowany”, nr 209, 1893, s. 423.)

Piotr Stachiewicz studiował w latach 1877-1883 w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych u Władysława Łuszczkiewicza i Floriana Cynka. W latach 1883-1885 kontynuował studia w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium u Otto Seitza. Po ich ukończeniu odbył daleką podróż, podczas której zwiedził Włochy, Grecję i Jerozolimę. Na stałe osiadł w rodzinnym Krakowie, gdzie malował portrety, sceny historyczne oraz uprawiał sztukę religijną. W tym okresie powstały jedne z jego najbardziej znanych dzieł - cykl przedstawiający słynną modelkę Zofię Paluchową w tradycyjnych strojach ludowych. Zaprojektował również mozaiki dla Bazyliki Najświętszego Serca Pana Jezusa. W 1889 został członkiem krakowskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, a w latach 1900-1913 pełnił funkcję jego wiceprezesa. W 1893 roku odrzucił propozycję objęcia stanowiska dyrektora Akademii Krakowskiej, gdyż była ona w trakcie gruntownej reorganizacji, która wymagałaby od niego zwolnienia części dotychczasowych pedagogów. Był także płodnym ilustratorem dzieł Adama Mickiewicza, Marii Konopnickiej i Józefa Ignacego Kraszewskiego. Najbardziej znaną jego pracą w tej dziedzinie był cykl 22 obrazów wykonanych do Quo Vadis Henryka Sienkiewicza i powielonych w formie pocztówek. W latach 1893-1895 Stachiewicz wykonał cykl obrazów przedstawiających robotników w kopalniach soli w Wieliczce, za który otrzymał nagrodę Polskiej Akademii Umiejętności. Oryginały obrazów zaginęły w czasie II wojny światowej, zachowały się jednak kolorowe reprodukcje.

Wraz z Włodzimierzem Tetmajerem założył dwutygodnik artystyczny "Świat". Znany był także z cyklu obrazów religijnych poświęconych Czarnej Madonnie z Częstochowy. W 1923 został odznaczony Orderem Polonia Restituta. Stachiewicz był malarzem obdarzonym nie tylko talentem ale i dystansem do siebie samego. W jednej z rozmów, pytany o początki drogi artystycznej, wyznał: „Matka moja mówiła wręcz, że wolałaby mnie widzieć na marach niż malarzem. Pogodziła się jednak z losem, nawet już nie gniewała się potem. A ojciec to mi bez ogródek prorokował, że farbami uwalany z głodu umrę. Pogodził się też z losem – moim. Ale nie zgadniesz pan, kiedy – z chwilą kiedy mi wypłacono 20 reńskich, jako pierwsze honorarium za rysunek” („Tygodnik Ilustrowany”, nr 209, 1893, s. 422). Był już wówczas cenionym malarzem i rysownikiem, autorem licznych ilustracji prasowych i książkowych oraz oddzielnie wydawanych cykli graficznych. Pod koniec życia malował, bardzo chętnie wówczas kupowane, portrety kobiet w charakterystycznym dla lat międzywojennych kostiumie. Z sukcesami wystawiał swoje prace, zarówno w polskich, jak i w zagranicznych ośrodkach artystycznych. Był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie.