Polswissart

Warszawa, kolekcja prywatna
Stockholms Auktionsverk, aukcja 08.06.2017, poz. 3228

(…) malarz rosyjski (…) nie zabiera się do malowania, póki naprawdę nie wchłonie w siebie tematu, który porywa i wypełnia jego duszę.

(Pipes R., Rosyjscy malarze pieriedwiżnicy, wyd. Magnum, Warszawa, 2008, s. 50, cyt. za: Stasow W., Izbrannyje soczinienija w triech tomach, t. 2, Moska, 1952, s. 420)

Aleksandr Fedorovic Belyi urodził się w 1874 r. w okolicach Chersonia, na Ukrainie. Obdarzony talentem, rozpoczął naukę w Szkole Rysunkowej w Odessie. W latach 1894-1900 studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, w klasie prof. Aleksandra Kiseleva. Tworzył przede wszystkim liryczne pejzaże w duchu realizmu, będąc pod silnym wpływem twórczości pieriedwiżników, zwłaszcza Archipa Kuindżi, który „przekładał kolor i ogólne wrażenie nad rysunek” (Pipes R., dz. cyt., s. 105). W 1900 r. wyjechał do Francji, gdzie zetknął się z impresjonizmem. Od 1902 r. wykładał w Szkole Rysunkowej w Petersburgu i szkole im. Mikołaja Roericha.

Nastrojowe dzieła Belyiego odzwierciedlały piękno rodzimych widoków - ukraińskich stepów, wiosek i portów („Wybrzeże Krymu” 1899, „Nad Newą” 1904, „Ku wieczorowi” 1906). W późniejszym okresie artysta malował również obrazy o tematyce rewolucyjnej („Demonstracja na Zamku Litewskim w Piotrogrodzie” 1926, „Szturm na Pałac Zimowy 25 października 1917 r.” 1928) i projektował plakaty („Pancernik Potiomkin”, „Cruiser Aurora”, „Admiralteyskaya Embankment”). Regularnie brał udział w wystawach w Leningradzie, Moskwie, Piotrogrodzie i Charkowie. Był członkiem Stowarzyszenia Artystów. A. I. Kuindżi, Stowarzyszenia Artystów Rewolucyjnej Rosji, a także Związku Artystów ZSRR. Jego dzieła znajdują m.in. w Państwowym Muzeum Rosyjskim, Państwowym Muzeum Historycznym w Moskwie i Twerskiej Regionalnej Galerii Sztuki, jak również w wielu kolekcjach prywatnych.