Polswissart

Bydgoszcz, kolekcja prywatna
Desa Unicum, aukcja 07.05.2020, poz. 32
Polska, kolekcja prywatna
Schuler Auktionen, aukcja 09.2019, poz. 6636
Paryż, Musee Galliera
Genewa, Galerie Georges Moos
Szwajcaria, kolekcja prywatna

Paryż, Musee Galliera, Adolphe Milich, Simon Levy, Marcel Gimond, 13 grudnia 1957 - 15 lutego 1958
Genewa, Galerie Georges Moos, Exposition Milich, 1953

Adolphe Milich, Simon Levy, Marcel Gimond [katalog wystawy], wyd. Musee Galliera, Paryż 1957, kat. 43

Śladami Cézanne’a studiował światło i koloryt południa. Budował obrazy plamą barwną prawie bez pomocy konturu.

(Bartnicka-Górska H., Milich Abram Adolf w: Słownik artystów polskich, t. 5, Warszawa, 1998, s. 559)

Adolf Milich pochodził z ubogiej żydowskiej rodziny. Urodził się w 1884 r. we wsi Tyszowce koło Zamościa. Malarstwem i rysunkiem zainteresował się już w dzieciństwie, stykając się w Łodzi z tamtejszym środowiskiem artystycznym. Mając trzynaście lat zerwał ze szkołą i postanowił malować szyldy. Niedługo później znowu zaryzykował: „(…) jako młody chłopiec uciekłem z małego prowincjonalnego miasteczka do Warszawy. Chciałem być malarzem. Nic prawie nie umiałem i byłem bez grosza” (Słonimski A., Wspomnienia warszawskie, Warszawa, 1957, s. 102). W stolicy pomógł mu znany lekarz Stanisław Słonimski. Otoczył chłopaka opieką i pokierował na studia malarskie do warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych. Uzyskując stypendium, Milich wyjechał na dalsze kształcenie do Monachium, przekraczając granicę nielegalnie, bez paszportu. Uczył się krótko u Franza von Stucka, rwąc się do dalszych podróży. Zwiedził Włochy, Szwajcarię a w 1920 r. na stale związał się z Paryżem.

Jako artysta Milich trzymał się raczej na uboczu, nie uczestnicząc zbyt aktywnie w życiu bohemy. Jego azylem było paryskie atelier, gdzie kolekcjonował piękne przedmioty, meble i prace ulubionych artystów, m.in. Henri Matisse’a, Vincenta van Gogha, Claude’a Moneta czy Camille’a Pissarro. Najwięcej cenił jednak twórczość Paula Cézanne’a. Swój warsztat doskonalił studiując w muzeach dzieła dawnych mistrzów i francuskich impresjonistów, a także szkicując antyczne rzeźby.

Znaczny wpływ na sztukę Milicha miały przyroda i klimat wybrzeży Morza Śródziemnego, gdzie spędzał czas latem. Dzieła budował przede wszystkim kolorem, posługując się intensywnymi, przepełnionymi południowym światłem plamami barwnymi. Malował martwe natury (szczególnie chwalone przez krytyków), portrety, a także włoskie i francuskie pejzaże. Po jednej z paryskich wystaw pisano o jego dorobku: „Poważna wiedza malarska, dobry rysunek, doprowadzanie do mocnych acz nieskrzykliwych zestrojów barwnych – oto cechy istotne tego wysiłku twórczego” (Zaleski L. Z., W barwie, w dźwięku, w geście, „Kurier warszawski”, nr 85, 1939, s. 25). Uczestniczył wielokrotnie w paryskich salonach i zagranicznych wystawach, nie tylko w Europie, lecz również w Afryce Południowej, Japonii i Australii. W ostatnich dziesięciu latach swojego życia malował już tylko lewą ręką ze względu na ciężką chorobę, co bynajmniej wcale nie obniżyło poziomu jego twórczości, jak twierdził francuski krytyk Waldemar George. „Malarstwo to, pełne poezji i radości życia, jest jednolite, nie dające się podzielić na okresy ani maniery” (Bartnicka-Górska H., dz. cyt., s. 559).