Polswissart

Artysta nie powinien dawać odpowiedzi, a stawiać pytania, przede wszystkim zadawać je sam sobie, stworzyć historię niedopowiedzianą, w której można nieustannie coś dodawać.

– Witold-K

W dniu, w którym zrozumiecie waszą samotność, odczujecie moje malarstwo.

– Witold-K

Charakterystyczna twórczość Witolda Kaczanowskiego porusza trudny temat osamotnienia człowieka i jego miejsca w otaczającym świecie. Artysta pokrywa swoje płótna drobnymi, skulonymi postaciami, przedstawionymi w abstrakcyjnej przestrzeni. Anonimowe i zagubione, zmierzają nie wiadomo dokąd, zdają się uciekać, bezradnie szukać wyjścia. Być może stanowią widmo młodzieńczych wspomnień artysty z wizyt w szpitalu psychiatrycznym w Tworkach, gdzie dyrektorem był jego ojciec. Odmalowanym postaciom często towarzyszy motyw drabiny, drzwi, bramy czy ciemnych przestrzeni. Symbolizują one drogę wyjścia, dając tym samym nadzieję na pomoc i szansę ucieczki do innego, lepszego świata.

Nie jest to oczywiście jedyny trop dla analizy dorobku artystycznego malarza. Prace Kaczanowskiego często zawierają też inne wątki – uczucie osamotnienia emigranta czy zwyczajnego człowieka. Oferowane dzieło z cyklu Ludzie jest jednym z pierwszych, jakie powstały po przyjeździe artysty w 1968 roku do Stanów Zjednoczonych. Najpierw jego przystankiem stał się Nowy Jork. Rok później przeniósł się do Kalifornii, gdzie w Los Angeles otworzył swoje pierwsze studio-galerię. Mieszkał i tworzył również w Santa Fe i Denver. "Tam można poczuć siłę przestrzeni" – mówi Kaczanowski. Pobyt w Stanach Zjednoczonych zaowocował nowymi cyklami, takimi jak "Czarne dziury", "Zielone dziury", "Linie" czy słynna "Samotność". Był to moment przełomowy dla malarza, który dał mu całkowitą wolność twórczą.

Artysta nie powinien dawać odpowiedzi, a stawiać pytania, przede wszystkim zadawać je sam sobie, stworzyć historię niedopowiedzianą, w której można nieustannie coś dodawać.

– Witold-K

Witold-K (wł. Leszek Wit Kaczanowski), absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie na Wydziale Grafiki, był uczniem Eugeniusza Arcty, Henryka Tomaszewskiego i Wojciecha Fangora. Ten ostatni po latach tak go wspominał: "Podczas egzaminu podszedł do mnie grzecznie, ale stanowczo, poprosił o najwyższą ocenę. Nie miał wątpliwości, że właśnie taką powinien dostać. Po obejrzeniu jego pracy ja też nie miałem wątpliwości. " Kaczanowski ukończył studia w 1956 roku. Od tego momentu brał udział w wystawach prezentujących najmłodsze pokolenie polskich artystów, m.in. na Wystawie Młodych Plastyków w Warszawie (1956) czy na wystawie malarstwa w Muzeum Narodowym w Warszawie (1961). Pierwsza indywidualna wystawa artysty miała miejsce w Klubie Aktora SPATiF w Warszawie (1959). W tym samym roku został wybrany do wykonania muralu w Oświęcimskim Centrum Kultury, który jest jednym z największych tego typu malowideł w Europie.

W swojej twórczości Witold-K odważnie wykraczał poza tradycyjne formy malarskie, tworząc rzeźby, plakaty, scenografie teatralne. W 1964 roku, dzięki stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki PRL, wyjechał do Paryża. Z Polski przywiózł rękopis Stanisława Cata-Mackiewicza, który następnie został wydany przez paryską "Kulturę". O fakcie tym dowiedział się Urząd Bezpieczeństwa, co spowodowało, że Witold przez wiele lat nie mógł wrócić do Polski. Poznał m.in. pisarza i poetę Jacques'a Préverta, który napisał wiersz o jego sztuce. Przez Préverta poznał Pabla Picassa, który namalował portret artysty. Françoise Sagan, najważniejszą powojenną pisarkę francuską. Pierwsza zagraniczna wystawa Witolda odbyła się w Galerie 3 + 2, zaskakując i zdobywając uznanie francuskich krytyków. Jak pisał Philippe Caloni w "Pariscope Magazine": "Te niepokojące obrazy są jednym z największych osiągnięć sztuki współczesnej, a ich twórca jest jednym z największych malarzy jutra".

W 1968 roku, podczas studenckiej rewolty, zdecydował się na wyjazd do USA. Najpierw jego przystankiem stał się Nowy Jork. Rok później przeniósł się do Kalifornii, gdzie w Los Angeles otworzył swoje pierwsze studio-galerię. Mieszkał i tworzył również w Santa Fe i Denver. "Tam można poczuć siłę przestrzeni" - mówi artysta. Pobyt w USA zaowocował nowymi cyklami, takimi jak "Czarne dziury", "Zielone dziury", "Linie" czy słynna "Samotność".

Witold-K jako pierwszy Polak miał retrospektywę w najstarszym domu aukcyjnym w Amsterdamie - Sotheby's (2007). Jego prace były prezentowane na ponad 70 wystawach, w tym 40 indywidualnych, m.in. w Otis Art Institute of Los Angeles County (wystawa retrospektywna w 1973 r.), na wystawie "Graphics by Masters" w La Boetie Gallery w Nowym Jorku (obok prac Picassa, Chagalla, Miró, Braque'a i Giacomettiego, 1968), w warszawskiej Zachęcie (1991), Łazienkach Królewskich (2004) i w Muzeum Narodowym w Krakowie (2013).

Artysta jest laureatem wielu nagród i wyróżnień. Wystarczy wymienić m.in. Nagrodę Kongresu Wolności Kultury (1965), odznaczony przez Ministra Kultury i Sztuki RP Odznaką Zasłużony dla Kultury Polskiej (1997), odznaczony przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2013). Obecnie mieszka i pracuje w swoich pracowniach w Warszawie i Konstancinie.