Polswissart

Podstawą tej pracy jest relacja pomiędzy dwoma połączonymi figurami, które nazwałem "wewnętrzną przestrzenią" i "zewnętrzną przestrzenią". Aby skonstruować takie przeciwstawne sobie przestrzenie zastosowałem dwie różne formy: "szary relief" (opisujący "wewnętrzną przestrzeń") oraz rysunek (opisujący "zewnętrzną przestrzeń"). Powstała w ten sposób rzeźba (lub płaskorzeźba), w której osią konstrukcyjną jest lina prosta zawierająca przekątną kwadratu. Wymiar tego kwadratu założyłem, iż wynosi 50 cm x 50 cm. Kwadrat ten podzieliłem następnie trzykrotnie na połowy – są to części równe, których przekrój "n" równa się 8.8 cm. A więc przekątna o łącznej długości 17 "n" (8n+n+8n) wyznaczyła wierzchołki nowego kwadratu o wymiarach 106,5 cm x 106,5 cm. W ten sposób powstał, niejako "sam z siebie", rozmiar całej (pojedynczej) rzeźby, którą nazwałem "Tafel". Strukturę całej logiki tej pracy wyznacza osiem obiektów przestrzennych. – Ryszard Waśko

Biografia Waśki pełna jest nagłych zwrotów akcji, nie tylko przez kontekst jego intensywnej mobilności (mieszka i pracuje w Łodzi, Berlinie i Nowym Jorku). W recepcji jego sztuki pobrzmiewa często niezrozumienie dla zmieniających się stale konwencji, w jakich artysta tworzy. Zdziwienie budzi zwłaszcza odchodzenie od rygoryzmu wczesnych, konceptualnych dokonań z okresu Warsztatu Formy Filmowej do czegoś, co wydawałoby się ich zaprzeczeniem – pełnego organiczności malarstwa, instalacji, sztuki ziemi, asamblaży. W pracach Waśki widoczne jest niezwykle konsekwentne zainteresowanie tym, jak doświadczamy świata i analizowanie specyfiki mediów, poprzez które jest on nam dostępny –  śladów, jakie to doświadczenie pozostawia. Począwszy od wczesnych filmowych i fotograficznych prac, tworzonych głównie w latach 70., artysta analizuje konwencjonalność różnych form zapisu rzeczywistości, demaskując fałsz filmu, który nigdy nie będzie oknem na świat, ale zawsze pełnym umowności językiem. Katalog „Elementary works by Ryszard Waśko”, wydany przy okazji wystaw artysty w „Galerie m” w Bochum oraz w Museum Folkwang w Essen, zawiera przegląd prac z okresu poprzedzającego powstanie oferowanego obiektu. Są to zapisy filmowe, video, fotografie, rysunki i teksty. Część z nich stanowiła jedne z najważniejszych realizacji Waśki z lat 70., stając się po latach uznanymi działaniami w historii nowych mediów na świecie. Prace te nie przypadkiem prezentowane były na Documenta 6 w Kassel oraz w licznych niemieckich galeriach. Tymczasem oferowane dzieło eksponowano na berlińskiej wystawie w Neue Nationalgalerie w 1984 roku, wśród dorobku najwybitniejszych twórców minimal artu, takich jak Carl Andre. Można śmiało stwierdzić, że prezentowany obiekt należy do grupy najbardziej radykalnych wypowiedzi Ryszarda Waśki, a sam artysta swoją twórczością plasuje się obok takich twórców sztuki konkretnej jak Ryszard Winiarski, Jarosław Kozłowski, Henryk Stażewski czy Roman Opałka. 

Berlin, kolekcja artysty

Berlin, Neue Nationalgalerie, 1984.
Ludwigshaven, Wilhelm-Hack-Museum, After Malevich Square, 1986.
Bochum, Galeria m 
Freiburg, Hoffman Galerie
Frankfurt, Hoffman Galerie

W pracach Waśki widoczne jest niezwykle konsekwentne zainteresowanie tym, jak doświadczamy świata, analizowanie specyfiki mediów, poprzez które jest on nam dostępny, śladów, jakie to doświadczenie pozostawia.

(Krajewski M., Piękno sztuki [w:] Ryszard Waśko. Piękno idei, Mazowieckie Cenrum Sztuki Współczesnej Elektrowni w Radomiu, Radom 2021, s. 15.)

Urodził się w Nysie w 1947 roku. Jest absolwentem Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Jako student, a później wykładowca akademicki był jednym z głównych aktorów awangardowej grupy Warsztat Formy Filmowej. W latach 70. zrealizował eksperymentalne filmy, fotografie i wideo, które znalazły się w kanonie światowej sztuki konceptualnej. Od lat 80. zajmuje się malarstwem, a także rzeźbą, instalacją i performansem. Mieszka i pracuje w Berlinie. Brał udział m.in. w Documenta w Kassel, Biennale de Paris, Sydney Biennale, Paris Photo i Biennale Sztuki w Wenecji. Jego prace były wystawiane w Polsce (SCW Zamek Ujazdowski, Mocak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Zachęta Sztuk Pięknych, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie) oraz za granicą: MoMA (Nowy Jork), Centre Pompidou (Paryż), Tate Modern (Londyn), Kunstwerke (Berlin), Stedelijk Museum (Amsterdam), Martin Gropius-Bau (Berlin). Dzieła Ryszarda Waśki zostały zakupione m.in. do National Gallerie oraz Neuer Berliner Kunstverein w Berlinie, Cinema Museum w Brukseli, Bauhaus Museum w Dessau, Haifa Museum of Art w Izraelu, Wilhelm-Hack-Muzeum w Ludwigshaven, LUX Collection w Londynie, Electronic Arts Intermix w Nowym Jorku, Cinédoc i Centre Pompidou w Paryżu oraz do World Bank Contemporary Art Collection, Peter C. Ruppert Collection, Bank Austria Creditansalt Art Collection, Dresdner Bank Art Collection. W latach 1981-2010 był inicjatorem, realizatorem oraz kuratorem międzynarodowych wydarzeń artystycznych, z których cykl wystaw „Konstrukcja w Procesie” oraz Biennale Sztuki w Łodzi należą do najważniejszych wystaw sztuki współczesnej w Polsce ostatnich 50 lat.

Od 1990 roku był dyrektorem artystycznym PS1 w Nowym Jorku (obecnie MoMA). W 1993 roku założył Międzynarodowe Muzeum Artystów, które prowadził do 2000 roku. W 1997 roku został obrany prezydentem prestiżowego International Artists Forum (IKG). Wykładał na wielu renomowanych uczelniach, m.in. w St. Martins School od Art w Wimbledonie, Hochschule der Künste w Berlinie, Freie Kunstakademie w Essen oraz w Valand School of Fine Arts w Göteborgu, gdzie w latach 2004-2005 był profesorem. Ryszard Waśko jest trzykrotnym stypendystą Fundacji Pollocka. Został odznaczony przez Prezydenta RP Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za działalność społeczną w latach 80. W 2009 roku otrzymał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, a w 2017 roku prestiżową amerykańską nagrodę Francis J. Greenburger Award.