Polswissart

Eugeniusz Zak przychodzi na świat w 1884 roku, w Mogilnie na Białorusi, w rodzinie polskich Żydów. Po śmierci ojca wraz z matką artysta przeprowadza się do Warszawy. Jest dzieckiem chorowitym i delikatnym, co powoduje, że otoczony jest staranną opieką matki i dalszej części rodziny. Mimo to, już jako szesnastoletni chłopiec wyjeżdża do Paryża i kształci się w prywatnej Academie Colarossi na Montparnasse. Wiele również w tym okresie podróżuje, m.in. przez sześć miesięcy pozostaje w Monachium wraz z Leopoldem Gottliebem , Eli Nadelmanem i Romanem Kramsztykiem, uczęszczając do prywatnej szkoły Antona Azbego. W 1904 roku wraca do Paryża i bierze czynny udział w życiu artystycznym, m.in. do 1913 roku corocznie uczestniczy w pokazach Salonu Jesiennego. Bardzo szybko rośnie sława artysty, potwierdzona zakupem jego pracy przez Muzeum Luksemburskie w 1910 roku, czy indywidualną wystawą w galerie Druet w 1911 roku, a także profesurą w Academie La Palette. W 1913 roku artysta żeni się z Jadwigą Kohn - początkującą malarką i w dwa lata póżniej osiedla się ponownie w kraju, wiążąc tym razem swoje twórcze losy ze środowiskiem formistów, ukoronowane uczestnictwem w założeniu "Rytmu" w 1921 roku. Już jednak w rok póżniej Zak opuszcza kraj by po rocznym przebywaniu w Niemczech wrócić do Paryża, gdzie zamieszkuje z przyjaciółmi m.in. z Zygmuntem Menkesem i Markiem Chagallem. Bardzo dobrze rozwijającą się karierę przerywa w 1926 roku nagła śmierć artysty.

Mimo odejścia w sile wieku Zak zgromadził bardzo duży dorobek artystyczny. Za jego życia odbyły się trzy wystawy indywidualne: dwie w Paryżu (1911, 1925) i jedna w Warszawie (1917). Również za życia wystawiał na świecie: m.in. w Nowym Jorku, Chicago, Detroit, a także na Biennale w Wenecji, w 1914 roku. W kraju natomiast artysta uczestniczył w wystawach Towarzystwa Artystów Plastyków "Sztuka", "Rytmu" w Krakowie i w Warszawie oraz w wystawach Ekspresjonistów Polskich w Krakowie i we Lwowie. Twórczość artysty została oczywiście wielokrotnie doceniona po śmierci wieloma wystawami na paryskich Salonach i galeriach, także w Warszawie, Londynie, Buffalo i Nowym Jorku. Na uwagę zasługuje fakt istnienia sławnej Galerie Zak, prowadzonej przez żonę artysty po jego śmierci. Była to jedna z najciekawszych programowo galerii paryskich, wystawiająca prace najlepszych ówczesnych artystów polskich i żydowskich (m.in. pierwsza wystawa indywidulana Kandinsky'ego).

Twórczość Eugeniusza Zaka jest niezwykle charakterystyczna i spójna. Dzięki typowemu tylko dla artysty upozowaniu postaci o wydłużonych proporcjach, szczególnym, tanecznym ruchu, detalom, które przywodzą na myśl marionetki czy postaci świata teatralnego oraz opracowaniu form tożsamym z programem 'Rytmu", malarstwo Zaka jest ogromnie rozpoznawalne i nie mające odpowiednika w historii polskiej sztuki. Prezentowana praca należy do grupy prac artysty, która przywodzi na myśl dzieła takich mistrzów jak Poussin, Watteau czy Puvis de Chavannes. Na tle fantastycznego, sielankowego pejzażu w stylu włoskim czy południowofrancuskim umieszczona jest postać o typowym dla Zaka wyglądzie, lekko nawiązującym do renesansowych fascynacji artysty. Melancholia i nostalgia przedstawienia wciąga widza w krainę bezczasowości, w krainę spokoju i marzeń. Wrażenie to jest potęgowane gamą nasyconych brązów, zieleni, błekitów i różu, a także finezyjnym, miekkim konturem, tak charakterystycznym dla Zaka, sprawiającym, że całość kompozycji unosi się w bliżej nieokreślonej przestrzeni wizji artysty. Prace z cyklu idyllicznego artysty, jak zwykło sie je nazywać, należą od lat do najbardziej cennych i poszukiwanych prac na rynku dzieł sztuki. Stanowią obowiązkowe pozycje w znanych kolekcjach malarstwa w Polsce i na świecie.