Polswissart

Lublin, kolekcja prywatna Poznań, Galeria Muzalewska Poznań, kolekcja Hanny Muzalewskiej

Poznań, Galeria Muzalewska, Stanisław Dróżdż. Język to gra, luty - marzec 2007

Stanisław Dróżdż. Język to gra. [katalog wystawy], wyd. Galeria Muzalewska, Poznań 2007, nr kat. 9

Urodzony w 1939 roku Stanisław Dróżdż to autor poezji konkretnej oraz instalacji. Tworzył prace, które określał „pojęciokształtami” – wzmacniał znaczenie słów za pomocą typografii. W swojej twórczości rozwijał temat przemijania i czasu. Był absolwentem filologii polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim. Studia zakończył w 1964 roku i w tym samym czasie zadebiutował jako poeta, publikując wiersze w „Arce. Informatorze Klubu Młodzieży Artystycznej ZSP”. Po trzech latach zaczął tworzyć pierwsze teksty konkretne, którym poświęcił całą swoją przyszłą praktykę artystyczną. W 1968 roku po raz pierwszy zaprezentował poezję konkretną w Galerii „Pod Moną Lizą” we Wrocławiu.

Dróżdż za pomocą typografii szukał formy, która pozwoliłaby słowom oddziaływać na widza nie tylko swoim znaczeniem, ale też kompozycją. W ten sposób litery stały się jego artystycznym medium, a on – artystą wizualnym. Pracował nie tylko z literami, ale również z cyframi oraz znakami. Tworzył dwuwymiarowe kompozycje na płótnie i na pleksi oraz trzywymiarowe instalacje. Cechą charakterystyczną jego prac jest ich minimalistyczny charakter zamknięty w gamie dwóch kolorów: bieli i czerni.

Od 1971 roku wystawiał w warszawskiej Galerii Foksal. W 1977 roku zaprezentował tam instalację „Między”. Publiczność mogła wejść do przestrzeni, której ściany były pokryte literami tytułowego słowa. Nigdzie jednak nie było ono zapisane w poprawnej kolejności. Widz oglądał słowo będąc w jego wnętrzu, z perspektywy muchy (tak artysta określał uczucie, jakie wywoływały jego instalacje). Praca „Między” została odtworzona w 2004 roku w Los Angeles County Museum of Art w Kalifornii.

W 1979 roku Dróżdż opublikował książkę pt.: „Poezja konkretna. Wybór tekstów polskich oraz dokumentacja z lat 1967-77”. W 2001 roku został laureatem nagrody Fundacji Nowosielskich. W tym samym czasie zaprezentował na 400 bilbordach w Polsce pracę „Lub”. Była to akcja towarzysząca wystawie w krakowskim „Bunkrze Sztuki”. W 2002 roku artysta zrezygnował z charakterystycznych czarnych znaków i liter podczas wystawy w Galerii Foksal. Stworzył tam ekspozycję site specific, którą można było oglądać jedynie z korytarza, ponieważ przestrzeń galerii została wypełniona rozciągniętą przeźroczystą żyłką.

Artysta reprezentował Polskę w 2003 roku na 50. Biennale Sztuki w Wenecji instalacją „Alea iacta est / Kości zostały rzucone”. Pokrył ściany pawilonu kostkami do gry, które prezentowały 46 656 wariantów rzutu sześcioma kostkami. Na środku stał stół, na którym można było samemu zagrać, a następnie odnaleźć swoją kombinację na instalacji stworzonej przez Dróżdża. Praca została przekazana Muzeum Sztuki w Łodzi jako depozyt. Wystawa retrospektywna z 2008 roku w galerii Appendix2 była ostatnią ekspozycją artysty za jego życia. Jego starsze prace zostały zreinterpretowane na innych materiałach jak np. pleksi oraz w wersji wideo-animacji. Praca „Przybywanie / Ubywania” z 1992 roku została zaprezentowana w formie lightboxu.

Realizacje Dróżdża można oglądać na ekspozycjach w kraju m.in. w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, Muzeum Sztuki w Łodzi czy w warszawskim Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. Za granicą znajdują się one m.in. w kolekcjach Museum of Contemporary Art w Los Angeles, Schwarz Galeria d'Arte w Mediolanie i Museum of Modern Art w Hunfeld.