Ryszard Waśko

Szanowni Państwo,

Tego lata przygotowalismy dla Państwa spotkanie z jednym z najbardziej międzynarodowych i uznanych w świecie polskich artystów – Ryszardem Waśko, którego wystawę otwieramy już w środę 21 czerwca! Na wystawie Dom Aukcyjny Polswiss Art przedstawia Państwu małą część jego twórczości – malarstwo. Nie jako przypomnienie i nie jako przedstawienie, bo tego czynić nie trzeba, pragniemy, by w środowisku kolekcjonerów wybrzmiał spektakularny wymiar twórczości i biogramu Ryszarda Waśki, by kolekcjonerzy – osoby kochające i żyjące ze sztuką, mogły za naszym pośrednictwem pobyć w towarzystwie Artysty Światowego w pełni znaczenia tego pojęcia.

Ryszard Waśko od ponad 70 lat żyje w różnych systemach politycznych, pod wieloma szerokościami geograficznymi oraz w rozmaitych środowiskach artystycznych, posługując się w swej twórczości zróżnicowanymi środkami wyrazu i często pozostając pomiędzy — tekstami, formami, mediami. Przy czym jego bycie pomiędzy nie wynika z niezdecydowania. To jest decyzja: artystyczna, polityczna, osobista. W przeciwieństwie do usiłujących podążać za nim krytyków, kuratorów, galerzystów i widzów, Waśko zdaje się nie przywiązywać do miejsca, czasu czy medium. W wielu miejscach (a nawet na kilku stanowiskach) był zanim to było modne. Stał u początku Warsztatu Formy Filmowej i legendarnej łódzkiej (zaś potem światowej) Konstrukcji w Procesie. Kierował nowojorską PS1 zanim została wchłonięta przez korporacyjne MoMA. Uprawiał film, który nie był filmem, fotografię bez fotografii, włączał w konstrukcje swoje ciało, performował rzeczywistość. Dekonstrukcja była (i jest) dla niego konstrukcją; rekonstrukcja go nie interesuje. Czas, ruch, przestrzeń i światło — elementy filmowej rzeczywistości — stają się u niego częściami składowymi malarskich i niemalarskich obrazów. Waśko to artysta wolny. Żyje w systemach, lecz te zdają się nie mieć nań wpływu. Wie, jak je wykorzystać/użyć, jednak nie być przez nie dotkniętym/naznaczonym. Czy to system polityczny, świata sztuki czy rynku — jest, ale go nie ma. Bo Waśko pozostaje „wolny od”, ale i „wolny do”. Jednakże absolutna wolność nie istnieje, bo nikt nie jest wolny od pamięci. I właśnie tę pamięć Ryszard Waśko tak dramatycznie performuje w swoich ostatnich obrazach. Pamięć historyczną, pamięć biograficzną, pamięć autobiograficzną. Lecz nawet ona nie zdoła zamknąć artysty w ciasnych ramach faktów, wizerunków czy detali. To raczej Waśko przetwarza ją na obrazy, powidoki, wspomnienia, które mogą stać się także naszą historią, naszą pamięcią i naszym wspomnieniem. Naszym życiem.

– Hanna Wróblewska
(wstęp do katalogu wystawy)