Polswissart

Używam materiałów, które coś znaczą. Każdy przedmiot ma swój sens, a złożone dają aforyzm. Aforyzm jest bardzo podobny do prawdy, ale nie jest samą prawdą. Działalność artystyczną uważam za prowokację: intelektualną, twórczą. – Władysław Hasior

(cyt. za: Magiczny Świat Władysława Hasiora [katalog wystawy], Miejski Dom Kultury w Mińsku Mazowieckim, Mińsk Mazowiecki 2013)

Oferowany „Zwycięzca” z 1988 roku należy do grupy przestrzennych asamblaży, komponowanych przez Władysława Hasiora z różnych, pozornie bezwartościowych przedmiotów – zabawek, sztućców, gwoździ, drutów, porcelanowych bibelotów czy kawałków tkanin. Artysta uważał, że niektórych tematów nie da się przedstawić za pomocą jednego konkretnego materiału – stąd poszukiwał rozwiązań alternatywnych. Tworząc swoje obrazopodobne montaże, bardzo starannie wybierał każdy element, tak by potem całość nabrała emocjonalnej ekspresji i metaforycznego sensu. „Wszystkie niemal jego prace cechuje wielostronność znaczeń, skojarzeń, napięć między patrzącym a dziełem. Każda z kompozycji staje się aktorem spektaklu, jaki uruchamia artysta. Dramat toczy się symultanicznie, jednocześnie w wielu kierunkach, spięcia przebiegają między poszczególnymi elementami dzieła” (Kirchner H., Teatr plastyczny Władysława Hasiora, „Współczesność”, 1961, nr 14, s. 8).

Przedstawiona kompozycja na pierwszy rzut oka wydawać się może dziwna, dramatyczna i iście drastyczna. Nie można odmówić jej też sporej dawki teatralności. Bogata wizualnie, odwołuje się w swym tytule do jednego z archetypów ludzkiego uniwersum – motywu zwycięzcy. Bohater rozpościera skrzydła, wznosząc się nad światem. Tymczasem ikonograficznie, poprzez dwie drewniane listewki w miejscu ramion lalki oraz agrafki tworzące bolesną koronę na jej głowie, praca odnosi się do tematu Ukrzyżowania. „Czerpię z religii, tak jak z kultury i tradycji. Korzystam z niej jak z kodu informacyjnego o wartościach: kodu informacyjnych wyobrażeń, symboli. I służy mi to do wyrażania treści świeckich. Przedstawiany przeze mnie Chrystus jest jedynie alegorią człowieczeństwa” – mówił Hasior (cyt. za: Chromy J., Rogalska K. [red. nauk.], Hasior. Trwałość przeżycia [katalog wystawy], Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum, Warszawa 2024,  s. 176). Odważna kompozycja, ukazuje niezwykłą wolność artystycznej kreacji i środków wyrazu.

Warszawa, kolekcja prywatna

Naukę rozpoczął w 1947 roku w Państwowym Liceum Technik Plastycznych w Zakopanym, pod kierunkiem profesora Antoniego Kenara aby następnie w latach 1952-1958 studiować na warszawskiej ASP pod kierunkiem profesora Mariana Wnuka. W czasie pobytu we Francji w latach 50tych studiował w paryskiej pracowni rzeźbiarza Ossipa Zadkine'a. Od 1957 roku wystawiał indywidualnie oraz brał udział w wystawach zbiorowych w kraju i za granicą, m.in. w: Paryżu, Rzymie, Sztokholmie, Oslo, Wiedniu, Wenecji, Brukseli. Twórczość Hasiora z jednej strony nawiązuje do surrealizmu, rzeźby abstrakcyjnej, nowego realizmu, z drugiej zaś odnosi się do rzemiosła ludowego. Wielokrotnie w swych kompozycjach artysta wykorzystywał przedmioty codzienne. Uznawany jest za prekursora sztuki polskiego asamblażu. Artysta uważał, że nie zawsze da się przedstawić niektóre problemy, tematy przy pomocy jednego konkretnego materiału – stąd konieczność szukania alternatywnych rozwiązań. Wybór materiałów też nie był dziełem przypadku – każdy element asamblażu miał swoje znaczenie. Używam materiałów, które coś znaczą. Każdy przedmiot ma swój sens, a złożone dają aforyzm. Aforyzm jest bardzo podobny do prawdy, ale nie jest samą prawdą. Działalność artystyczną uważam za prowokację: intelektualną, twórczą – mówił Hasior (cyt. za: Magiczny Świat Władysława Hasiora, katalog wystawy w MDK, Mińsk Mazowiecki, 2013). Kompozycje Hasiora nie tylko były nośnikiem ironii i drwiny ze współczesnych artyście realiów. Niosły też zawsze jakąś treść odwołując się do symboliki i mitologii.

Prace Władysława Hasiora znajdują się w muzeach krajowych w Krakowie, Warszawie, Łodzi, Poznaniu, Szczecinie, Wrocławiu, Bydgoszczy, Lublinie, Nowym Sączu, Zakopanem oraz w muzeach zagranicznych: w Helsinkach, Paryżu, Sztokholmie, Oslo, Sao Paulo, Rzymie, Mediolanie, Edynburgu, Bochun, Duisburgu, Amsterdamie, a także w bardzo licznych zbiorach prywatnych.

Wkroczył do sztuki w sposób powszechnie zwracający uwagę, stając się artystą „kultowym” dla pokolenia lat 60. i 70. Jego twórczość szokowała i zachwycała, wzbudzała skrajne emocje i oceny, swoją kontrowersyjną postawą zmuszał do stawiania pytań o istotę sztuki, swobodę wyboru języka artystycznego. Jako jeden z niewielu artystów tamtych czasów zyskał popularność bliską tej, jaką miewają gwiazdy ekranu czy estrady. – Ewa Gorządek o Władysławie Hasiorze